at a glance
Top

Στη Μόσχα, αδελφές μου (vol.2)

κείμενο | νίκη ζερβού */* φωτογραφίες | νίκη ζερβού */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου + τάσος θώμογλου

Όταν αισθάνεσαι πολύ νέος και πολύ γέρος ταυτόχρονα

Τα βήματα στο πουθενά
Να συντροφεύουν θέλουν.
Από ψηλά κατάματα κοιτάζει
Και μ’ όλεθρο με απειλεί
Ένα πελώριο αστέρι…
Γρήγορα φεύγουν οι βδομάδες
Τι έγινε, να καταλάβω δε μπορώ
Άννα Αχμάτοβα

Οι μέρες μου στην Μόσχα περνούν σε ρυθμό φρενίτιδας. Δουλειά, σπίτι, καμία βόλτα να δούμε πως είναι κι αυτό το μέρος. Όμως, η εξερεύνηση μου εδώ εστιάζει περισσότερο στους ανθρώπους. Γιατί οι Ρώσοι δεν είναι Ευρωπαίοι. Και όποιος ισχυρίζεται κάτι τέτοιο, θα πρέπει να έρθει μια βόλτα να δει πως έχουν τα πράγματα. Είμαι 22 χρονών και στα ευρωπαϊκά δεδομένα αυτό σημαίνει σε ηλικία αναζήτησης: Ασταθής επαγγελματικά ή φοιτήτρια, ασταθής προσωπικά (party hard), ενήλικας με κάποιες εμπειρίες στην πλάτη, όμως σίγουρα τα χιλιόμετρα ζωής παραμένουν λίγα.

Αν δε βασάνισε η πλήξη την καρδιά σας
Κι αν η απελπισία δε σας ρίχτηκε
Σα λιοντάρι σε ζώο πληγωμένο
Κι αν δεν τύλιξε ο πόνος την ψυχή σας,
Τότε δε ζήσατε πάνω στη γη.
Έλενα Σβαρτς

Είμαι 22 χρονών. Αυτό σε Ρωσικά δεδομένα σημαίνει πως είμαι γεροντοκόρη, η τουλάχιστον έχω αρχίσει να μπαγιατεύω. Οι Ρώσοι παντρεύονται στα 19, γεννάνε στα 20 και στα 22 ήδη έχουν χωρίσει ίσως και ξαναπαντρευτεί. Μια γνωστή μου εδώ είναι 32 χρονών έχει 3 παιδιά, δύο γάμους και θέλει κάνα-δύο παιδιά ακόμη επειδή «είναι πολύ γλυκούλικα όταν είναι μωράκια». Αυτός είναι ο κανόνας εδώ αν και στην Μόσχα τα πράγματα, λόγω παγκοσμιοποίησης, αρχίζουν να μεταβάλλονται. Όπως είναι λογικό το σώμα και το πρόσωπο μιας γυναίκας μετά τον γάμο και τα παιδιά, αλλάζει. Ειδικά για ένα εικοσάχρονο που δεν έχει ζήσει τίποτα και βρίσκεται με ένα μωρό στην αγκαλιά και ένα σπίτι να φροντίσει, οι ευθύνες φέρουν πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα και έτσι η μέση Ρωσίδα στα είκοσι μοιάζει τριάντα. Τι σημαίνει αυτό για εμένα; Πως όταν πηγαίνω να αγοράσω ένα μπουκάλι κρασί για να πάει ο κομμουνισμός κάτω, μου ζητούν διαβατήριο γιατί μοιάζω 16 χρονών. Και ενώ τόσα χρόνια μαθαίνεις σε μια πραγματικότητα στην οποία οι άνθρωποι σε περνούν για μεγαλύτερη απ’ την πραγματική σου ηλικία και το περιβάλλον σου αποδοκιμάζει τις σοβαρές και μακροχρόνιες σχέσεις γιατί «έχεις όλη την ζωή μπροστά σου», βρίσκεσαι στην Μόσχα στην οποία όλοι σε περνούν για μωρό και όταν τους λες την ηλικία σου σε ρωτούν πότε θα παντρευτείς «γιατί η μητέρα πρέπει να είναι κοντά σε ηλικία με τα παιδιά της».

Όσο παράξενη και παράταιρη σας φαίνεται αυτή η πραγματικότητα, άλλο τόσο φαίνεται και στους Ρώσους η δική μας. Θέλω να αναλογιστείτε τα βλέμματα των ξανθών φίλων μας όταν προβαίνω σε δηλώσεις όπως: «Πριν τα τριάντα το θεωρώ αδιανόητο να παντρευτώ» και «αν δεν βρω τον κατάλληλο μπορώ να κάνω και παιδί και μόνη μου». Με κοιτούν όπως η μέση Ελληνίδα γιαγιά όταν της λες «Δεν πεινάω».
Τα παιδιά στην Ρωσία φυτρώνουν σαν τα μανιτάρια λες και ο αυτοσκοπός ενός ολόκληρου έθνους είναι η άκρατη αναπαραγωγή. Ο γάμος δεν έχει καμία σημασία και κάποιες φορές αποτελεί απλή γραφειοκρατική διαδικασία και, όπως είναι φυσικό, το σύντομο διαζύγιο είναι μονόδρομος. Όπως λέει και ένας φίλος που έχει ζήσει κάποια χρόνια στην Μόσχα κάθε φορά που αντικρίζει έφηβο αγόρι: «Κι αυτός θα παντρευτεί, θα χωρίσει και θα καταντήσει αλκοολικός».

Αγαπητέ, σύντροφε, αναγνώστη, η σύγχυσή μου είναι εμφανής. Η Μόσχα πανέμορφη, το είπαμε. Όμως, πώς να χαρείς τον έρωτα εν μέσω υπαρξιακής κρίσης;