Αν θέλουμε να ανθίσει η ελληνική τέχνη είναι επείγον να καταργηθεί το Υπουργείο Πολιτισμού. Τί σημαίνει πολιτισμός; Είναι ο τρόπος ζωής και οι αξίες της ανθρωπότητας μέσα στη διαχρονία. Σε καμία χώρα του κόσμου δεν υπάρχει τέτοιο υπουργείο. Στις περισσότερες, υπάρχει το Υπουργείο Γραμμάτων και Τεχνών (για τη σύγχρονη τέχνη) και το Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς (για τα μουσεία, τα αρχεία και τα μνημεία).

Στην Ελλάδα, μετά το 1821 η πολιτική εξουσία μας έπεισε ότι πρέπει να χρησιμοποιούμε τον όρο «πολιτισμός» – επειδή υποτίθεται ότι είμαστε θεματοφύλακες μιας πολιτισμικής συνέχειας από την κλασική αρχαιότητα μέχρι σήμερα – και να εννοούμε με αυτό την τέχνη, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα γράμματα, τις επιστήμες, τον τουρισμό, το φολκλόρ, τον ΟΠΑΠ και τα κρουαζερόπλοια. Όλα μαζί. Ψέματα και απάτη από αγράμματους και χυδαίους πολιτικούς που έφτασαν τη χώρα στην τελευταία θέση από όλες τις ευρωπαϊκές, στις δαπάνες για τον «πολιτισμό» και απαξιώνουν τους καλλιτέχνες, τις σπουδές, το επάγγελμα και τον κόπο τους. Θα τους σαρώσει, κάποτε, η ομορφιά.

Η «Ψυχολογία Συριανού συζύγου» είναι το πρώτο βιβλίο που μου έκανε δώρο η Αιμιλία πριν από δεκαέξι χρόνια στην αρχή της γνωριμίας μας. Το είχα ήδη διαβάσει, αλλά δεν το παραδέχτηκα. Και το κράτησα επιδεικτικά «αδιάβαστο» στο ράφι της βιβλιοθήκης μας. Αν μοιραζόμουν μαζί της, την εμπειρία της ανάγνωσής του ως φιλολογική συζήτηση, νόμιζα -τότε- ότι θα έμπλεκα σε μεγάλες περιπέτειες. Ο Εμμανουήλ Ροΐδης, ένας ρηξικέλευθος καλλιτέχνης, μπροστά από την εποχή του, γεννά ρήξεις μέσα από την ειρωνεία: φιλοτεχνεί έναν ανελέητο καθρέφτη των ανδρικών στερεοτύπων για τον έρωτα, από τον οποίο κανείς μας δεν μπορεί να ξεφύγει ακόμα και σήμερα. Η Αιμιλία αποφάσισε να βυθιστεί σε αυτό το κείμενο, μελετώντας στο πλαίσιο της διπλωματικής μεταπτυχιακής της εργασίας τα στερεότυπα φύλου στη θεατρική ζωή της Ερμούπολης κατά τον 19^ο αιώνα. Η διασκευή της συνίσταται στην αλλαγή του φύλου του αφηγητή. Μία ανδρική αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο, μετατρέπεται σε τριτοπρόσωπη γυναικεία αφήγηση. Η Χριστίνα, η συριανή σύζυγος, ενσωματώνει τον ανδρικό λόγο και τον εκφέρει μέσα από το γυναικείο σώμα της μεγεθύνοντας έτσι τα ανδρικά στερεότυπα.

Η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη στην οποία έζησα πάνω από δεκαπέντε χρόνια και τη νοσταλγώ κάθε μέρα. Μία από τις ελάχιστες πόλεις της χώρας με αστική πολιτισμική συνείδηση. Το θέατρο «Τ», όπου παρουσιάζουμε την «Ψυχολογία Συριανού συζύγου: Χριστίνα» είναι μια σταθερή αναφορά φιλοξενίας και γενναιοδωρίας, ένας θεατρικός χώρος τέχνης στην εποχή των θεατρικών σούπερ μάρκετ,  χάρη στο πείσμα και τον ρομαντισμό της Γλυκερίας Καλαϊτζή. Ό,τι ακριβώς θα περίμενε δηλαδή κανείς, από ένα «παιδί» της εμβληματικής «Πειραματικής Σκηνής» της Θεσσαλονίκης.

Με τα παιδιά αυτής της γενιάς συναντιέμαι και σήμερα – όχι τυχαία, αλλά απολύτως συνειδητά – καθώς θα συνεργαστούμε με την εξαιρετική Κατερίνα Παπανδρέου στη διασκευή του “Οθέλλου” που ετοιμάζουμε για το 2024, συνδέοντας τις γυναικοκτονίες του κειμένου με τους μηχανισμούς της πορνογραφίας. Η παράσταση θα ξεκινήσει από το θέατρο «Σταθμός» στην Αθήνα και μετά θα ταξιδέψει στη Θεσσαλονίκη, στο θέατρο «Τ» – πού αλλού;

Αν ήμουν νεότερος θα σας μιλούσα συνέχεια για φυγή, όσο πιο μακριά γίνεται. Όσο μεγαλώνω όμως, μαθαίνω να θαυμάζω και να αγαπώ όλο και περισσότερες πτυχές του κόσμου: τους περιπάτους στους ανθισμένους πορτοκαλεώνες της Αργολίδας, τους ανεκτίμητους θησαυρούς του ελληνικού τραγουδιού, τις γειτονιές στο Βροντάδο της Ερμούπολης, τους ανθρώπους που πρόσφεραν χαρά στους άλλους, το ποδόσφαιρο και την αγαπημένη μου ΑΕΚ. Και πάντα, εκείνους που υπήρξαν φίλοι και δάσκαλοί για μένα και για εκατομμύρια ανθρώπους, ερήμην τους. Ας τελειώσουμε, λοιπόν, με όμορφα ονόματα: Μπέργκμαν, Φελλίνι, Ταρκόφσκι, Μνουσκίν, Μπρουκ, Κάφκα, Παπαδιαμάντης, Καρυωτάκης, Χρήστου, Λαμπέτη, Βογιατζής, Θεοδωράκης, Χατζιδάκης, Αρλέτα.