at a glance
Top

Οι σημειώσεις του Βασίλη Τρυφουλτσάνη

κείμενο | βασίλης τρυφουλτσάνης */* φωτογραφίες | karol jarek + φανή ξενουδάκη  */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου

αφήστε τους άλλους να σας κοιτάξουν

Ανοίγω τα μάτια μου. Όλα είναι στη θέση τους και τίποτα δεν είναι εκεί που θα ‘πρεπε να είναι. Παρ’ όλα αυτά σηκώνομαι. Φτιάχνω καφέ. Σκέφτομαι πώς βρέθηκα εδώ. Θεσσαλονίκη-Αθήνα ένα λοκντάουν δρόμος. Έφυγα μια ώρα πριν το λοκντάουν. Φόρτωσα στ’ αμάξι την Υβόννη και τα απαραίτητα κι έφυγα. Νιάου νιάου και χρούτσου χρούτσου στο δίπλα κάθισμα. Και πίσω οι κούτες. Με τον ήλιο να ανατέλλει από μπροστά. Κι ας με τυφλώνει. Νιώθοντας πως παίζω σε κάποια ταινία δράσης και το σκάω. Το ‘σκασα κι εδώ και δύο χρόνια ζω στην Αθήνα και δεν έχω καταλάβει τι σημαίνει αυτό. Γνώρισα ανθρώπους μαγικούς. Την πόλη, όμως, ακόμα δεν την καταλαβαίνω. Κι αναρωτιέμαι, αν έχει νόημα να αναζητώ την οικειότητα, τη στιγμή που το ανοίκειο έχει πάντα περισσότερο ενδιαφέρον, κι ας είναι δύσκολο. Αυτό δεν έχει καμιά σημασία. Αφήνω τη σκέψη μου στην άκρη και ετοιμάζομαι. Καφέ, νερό μπανάνα και παλιά τραγούδια στο ράδιο. Ο καφές στο χέρι. Τα ρούχα της πρόβας στην τσάντα. Το νερό. Τα κλειδιά. Τα τσιγάρα. Το κείμενο. Το τετράδιο με τις σημειώσεις. Το “Περί μνήμης” του Παπαγιώργη. Κι έφυγα.

Και πάω. Στην πρόβα αυτή θέλεις πάντα να πας, σκέφτομαι. Η Αλεξάνδρα κι ο Κάρολ, ο Σπύρος μια τεράστια αγκαλιά που δεν μπορώ να μη βρίσκομαι μέσα της. Πόση ευγνωμοσύνη αισθάνομαι που είμαι σ’ αυτό το γκρουπ. Το TRANSATLANTIC GROUP. Θυμάμαι το υπερωκεάνιο από τις «Χορείες Χώρων», την Αντιγόνη, τον Rafal, τον Μπιλ. Σε ένα τέτοιο είμαστε μέσα και διασχίζουμε τους ωκεανούς κάνοντας υπερατλαντικά ταξίδια μέσα από τα κείμενα, στους χώρους της μνήμης, της φαντασίας, της ανάμνησης, της καρδιάς, του υποσυνείδητου. Κι η Αλεξάνδρα πάντα εκεί.  Πάντα εκεί να μας εμπνέει. Πάντα εκεί για να ανατρέπει τις βεβαιότητες. Να μας ανοίγει δρόμους άγνωστους προς εξερεύνηση για να οδηγηθούμε σε κάτι άλλο από αυτό που νομίζουμε πως ξέρουμε. Και είναι τόσο όμορφο να κατοικείς εκεί. Στο μη αυτονόητο. Και όταν συνειδητοποιείς το παράλογο του κόσμου είναι τόσο ανακουφιστικό ξαφνικά. Ξαφνικά όλα είναι πιθανά. Απεριόριστες δυνατότητες. Να έχεις πίστη στο τυχαίο. Στο απρόσμενο. Αυτό που έρχεται και σε βρίσκει χωρίς να το αναζητάς.

Και βαδίζουμε. Χέρι με πόδι και καρπό με καρπό. Μαζί με τον Σπύρο Δέτσικα, τον εξαιρετικό αυτόν άνθρωπο και συνεργάτη, παίζοντας το παιχνίδι μας, με τις ανάσες συντονισμένες, με τις αισθήσεις σε υπερδιέγερση και τις πατούσες να διανύουν πλάι πλάι την απόσταση, για να αφηγηθούμε μαζί την ιστορία του Ξένου του Αλμπέρ Καμύ. Μια ιστορία που μας περιέχει όλους. Γεμάτη ερωτήσεις και αμφιβολίες για τα πάντα.

To “Song on the beach” να παίζει σε επανάληψη κι εγώ να σκέφτομαι τι αξίζει να ειπωθεί και τι όχι. Πλέον όλα λέγονται για να λεχθούν και όλα γίνονται να γίνουν. Οι λέξεις δεν προκαλούν τίποτα σε κανέναν εκτός όταν χρησιμοποιούνται για να βλάψουν. Πόσο εύκολα πια θα στήσουμε στον τοίχο έναν άνθρωπο πυροβολώντας τον με τις απόψεις μας για το ποιόν του; Ξαφνικά όλοι γίναμε δικαστές ξένων υποθέσεων. Λες και μας έδωσε κανείς το δικαίωμα. Έχουμε άλλα δικαιώματα, πολύ πιο σημαντικά, που ξεχνάμε να ασκήσουμε. Γιατί απαιτούν κάτι παραπάνω από εμάς. Κάτι παραπάνω από το να πούμε ή να γράψουμε σε κάποιο μέσο τη γνώμη μας. Που στην τελική, δεν μας τη ζήτησε και κανείς. Απαιτούν μια συλλογικότητα που δεν υφίσταται. Αντί να μας ενώνει η αδυναμία μας. Μας αποξενώνει. Πόσο εύκολα θα υποτιμήσουμε τον άλλο; Θα τον στήσουμε απέναντι, για να ρίξουμε τα βέλη μας. Ανούσια εκτόνωση. Όχι για κάποιο ειδικό σκοπό. Απλά, για να τα ρίξουμε. Να αδειάσει, για άλλη μια μέρα, η φαρέτρα.

«Αφήστε τους άλλους να σας κοιτάξουν» μας λέει η Αλεξάνδρα.

Παρατηρώ τους ανθρώπους στο δρόμο, στο μετρό. Οι περισσότεροι δεν σε κοιτάνε στα μάτια. Το αποφεύγουν.  Συνήθως κοιτάζουν το κινητό τους, ή είναι χαμένοι στις σκέψεις τους, ή τρέχουν βιαστικοί και φορτωμένοι να προλάβουν ποιος ξέρει τι; Θυμάμαι τον Jim Morisson που γράφει στις δικές του «Σημειώσεις για την όραση» ότι το βλέμμα, ενέχει πάντα τον κίνδυνο ενός χτυπήματος στην εσωτερικότητα μας. Χτίζουμε τοίχους. Πανοπλίες για να προστατέψουμε την καρδιά μας από τις γνώμες των άλλων. Πονάνε οι γνώμες των άλλων. Όμως όχι, να αφήσεις τον χώρο να μπει ο άλλος μέσα σου. Να σε διαπεράσει. Και αυτό αφήνει κάτι. Αλλάζει κάτι. Να πεις μια καλημέρα σε έναν άγνωστο. Να του χαμογελάσεις. Τι είναι όλοι αυτοί οι άνθρωποι που συναντάμε κάθε μέρα, αν όχι μια προέκταση του εαυτού μας;

Γράφω τις σκέψεις μου για να θυμάμαι. Συνήθως αδυνατώ να τις βάλω σε σειρά. Προσπαθώ να συμφιλιωθώ με το ρυθμό του χάους που επικρατεί στη ζωή μου και στον κόσμο. Να σκάνε κάθε μέρα ένα σωρό ζητήματα και να μην ξέρεις τι να πρωτοκάνεις, τι να πρωτοφτιάξεις, τι να λύσεις, τι να αφήσεις, τι να διορθώσεις, τι να…

Πάλι καλά που υπάρχει το δίκιλο παγωτό και η λογοτεχνία!

  • Ο Βασίλης Τρυφουλτσάνης μαζί με το Σπύρο Δέτσικα παρουσιάζουν το έργο “Ο Ξένος”, βασισμένος στο έργο του ΑlbertCamus, από την TransatlanticGroup, σε σκηνοθεσία της Αλεξάνδρας Καζάζου, από 10 Οκτωβρίου & για 12 παραστάσεις στο Θησείον. – Ενα θέατρο για τις τέχνες.