at a glance
Top

Οι σημειώσεις του Μιχαήλ Δουκάκη

κείμενο Ι μιχαήλ δουκάκης */* φωτογραφίες | αρχείο μιχαήλ */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου

όλη μου η αλήθεια

Πριν από 7 περίπου χρόνια συζητούσα με φίλους στο Λος Άντζελες γι’ αυτό το έργο, αλλά κανείς δεν πίστευε πως θα μπορέσω να παίξω τον “Επικήδειο” του Καμπανέλλη εκεί.

Μας πήρε αρκετό χρόνο η προεργασία, να βρούμε τους κατάλληλους διοργανωτές, να μεταφράσουμε στα αγγλικά το κείμενο για να χρησιμοποιήσουμε στους υπέρτιτλους, αλλά τα καταφέραμε.

Έπαιξα αυτή την μαύρη κωμωδία στο Λος Άντζελες δύο φορές μέχρι τώρα και του χρόνου (2025) θα το ξανακάνω. Τώρα, βρίσκομαι στην πτήση από Λος Άντζελες για Λονδίνο και έχουμε ήδη κλείσει θέατρο για τις 9 του Μάρτη (2025) ώστε να παίξω το έργο και εκεί!

Απόψε και για  λίγες μέρες παίζω στην Θεσσαλονίκη! Τις παραστάσεις στη Θεσσαλονίκη, τις έχει αναλάβει ο παραγωγός Γιώργος Βάλαρης και η εταιρεία Attica Productions.

Τα γράφω όλα αυτά στις σημειώσεις μου για να μπορέσω να τα πιστέψω κι ο ίδιος. Δεν το χωράει ο νους μου, πως η παράσταση που με τόσο κόπο ονειρεύτηκα και δούλεψα όταν αποφοίτησα από το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» έχει καταφέρει να παιχτεί ήδη περισσότερες από 60 φορές σε Ελλάδα, Ευρώπη, Αμερική και την έχουν παρακολουθήσει περισσότεροι από 7.000 θεατές.

Όσο είσαι μέσα στο τρέξιμο και αγωνίας για την επιτυχία της δουλειάς, δεν μπορείς να δεις τη διαδρομή που έχεις διανύσει. Κουβαλάς τον εαυτό σου καθημερινά κι αν δεν σταματήσεις λίγο τον χρόνο, όπως τώρα καλή ώρα, να τα βάλεις κάτω, και να αναστοχαστείς, δύσκολα αντιλαμβάνεσαι την πορεία, από το πρώτο σκαλί μέχρι τώρα.

Θέλω να γράψω συνοπτικά πως φτάσαμε ως εδώ. Τίποτα από όλα αυτά, δεν είχε περάσει από το μυαλό μου, όταν πρώτο-ανακάλυψα αυτό το κείμενο. Σιγά σιγά ήρθαν όλες οι ιδέες. Πρώτα με συγκλόνισε το κείμενο, ένιωσα πως πρόκειται για αριστούργημα. Έπειτα, διαβάζοντας άλλες μαύρες κωμωδίες, κατάλαβα πως πρόκειται για μία από τις καλύτερες, αν όχι η καλύτερη μαύρη κωμωδία που είχα συναντήσει μέχρι τότε.

Το χιούμορ του Καμπανέλλη έβγαζε πολύ γέλιο σε κάθε παράσταση. Μετά ανακάλυψα την εξαιρετική ηθοποιό και σκηνοθέτη Τατιάνα Σκανάτοβιτς. Μαζί της δούλεψα λέξη τη λέξη, γραμμή τη γραμμή και η παράσταση απογειώθηκε. Θεατές κάθε ηλικίας ξεκαρδίζονταν και συγκινούνταν. Ο Βαγγέλης Σαγρής σχεδίασε τα φώτα και την μουσική επιμέλεια. Η Ναιάδα Σαγρή το μακιγιάζ. Ο Άντυ Δήμα βιντεοσκόπησε το πρώτο τρέιλερ.

Οι αντιδράσεις του κόσμου μας έδωσαν να καταλάβουμε πως δημιουργήσαμε κάτι το μοναδικό και φωτίσαμε το συγκεκριμένο έργο με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο από οποιαδήποτε άλλη παραγωγή.

Ακόμη και όσοι έχουν δει το έργο από άλλους θιάσους συμφωνούν πως η δική μας προσέγγιση δεν έχει καμία σχέση με οποιοδήποτε άλλο ανέβασμα. Δικαίωση για όλους όσοι συνέβαλλαν σε αυτή την επιτυχία.

Παρά την καλλιτεχνική επιτυχία όμως, οι παραστάσεις δεν μας έκαναν πλούσιους κι έτσι όταν αποφάσισα να το ταξιδέψω χρειάστηκε να βάλω βαθιά το χέρι στην τσέπη για να μπορέσω να πείσω Έλληνες και ξένους ανά τον κόσμο πως αυτό το κείμενο πρέπει να ακουστεί απανταχού.

Κάποιες φορές μπήκα και μέσα, καθώς έξοδα μεταφορά, διαμονή, διοργάνωση, διατροφή, διαφήμιση κ.τ.λ., ήταν περισσότερα από τα έξοδα. Πολλά εμπόδια, πολλές ώρες δουλειάς, πολύ έρευνα και εκατοντάδες emails, αλλά δεν το έβαλα κάτω, γιατί γνώριζα πως όποιος δει αυτή την παράσταση, ενθουσιάζεται. Απίστευτος κόπος για να μπορέσω να κλείσω παράσταση σε κάθε πόλη που μας ενδιέφερε. Ο τίτλος δεν βοηθούσε καθόλου. Έπρεπε να δει κάποιος αποσπάσματα της παράστασης για να καταλάβει πόσο διασκεδαστικό ήταν το έργο, παρόλο που μιλούσε για επικήδειους.

Μετά από ατελείωτες, απλήρωτες εργατοώρες, κάνω fast forward στο σήμερα και βρισκόμαστε με μια δουλειά που έχει ψυχαγωγήσει πολλές χιλιάδες θεατών ανά τον κόσμο και συνεχίζει το ταξίδι της με τις καλύτερες κριτικές πλέον από κοινό και κριτικούς θεάτρου.

Είναι μακράν “η καλύτερη ερμηνεία μου”, θεωρείται “μια ερμηνεία σταθμός”, “η σκηνοθεσία επίσης και η παράσταση συνολικά είναι μια από εκείνες που θυμάσαι για πολλά χρόνια και που θέλεις να ξαναδείς”. Έχω πολλούς φίλους που ήρθαν στο θέατρο με κακή διάθεση και έφυγαν με γεμάτη ψυχή.

Μέσα σε όλες τις δυσκολίες, νιώθω τυχερός που μπορώ να κάνω αυτό που αγαπώ και ελπίζω ο κόσμος να συνεχίσει να αγκαλιάζει το θέατρο. Ειδικά τώρα, που όλα τα επαγγέλματα απειλούνται από το A.I. (artificial intelligence).

Θέλω να είμαι αισιόδοξος και σκέφτομαι πως το A.I. (τεχνητή νοημοσύνη, στα ελληνικά) δεν θα μπορέσει ποτέ να μιμηθεί την ανθρώπινη ψυχή.

Παράλληλα όμως, υπογραμμίζω την σημασία που έχουν οι τέχνες στην καλλιέργεια και την βελτίωση του ανθρώπου, της κοινωνίας και της ζωής εν γενεί. Μπορώ να διατυμπανίζω πως κανείς δεν πρέπει να χάσει την παράσταση μας, αλλά, παράλληλα, επισημαίνω πως το κάλεσμα μου είναι να παρακολουθεί ο κόσμος πολλές παραστάσεις, όχι μόνο τη δική μας, όσο περισσότερες παραστάσεις μπορεί.

Υπάρχει πληθώρα εξαιρετικών ομάδων και παραστάσεων στην Ελλάδα και η δουλειά γίνεται με το υστέρημα της ψυχής, τα περισσότερα γίνονται με μηδαμινούς πόρους και καμία κρατική υποστήριξη (γι’ αυτό το λόγο ήθελα στις σημειώσεις μου να ξετυλίξω το προσωπικό παράδειγμα, μιας και οι περισσότεροι βλέπουν την επιφάνεια της διαφήμισης, αλλά δεν έχουν την ευκαιρία να δουν πόση δουλειά γίνεται στο παρασκήνιο).

Ελπίζω, η χώρα που γέννησε το θέατρο, να καταφέρει να το συντηρήσει και να ‘ναι μέρος του brand name της, ανά τους αιώνες των αιώνων.

Σας περιμένουμε στη Θεσσαλονίκη για να σας δώσουμε σπαρταριστές ιδέες για έναν καλό και οργανωμένο επικήδειο, άφθονο γέλιο, αλλά και τροφή για σκέψη προς μια καλύτερη κοινωνία.