“Ποιές είναι οι αρετές αυτού του κειμένου; Δεν θα επικεντρωθώ στη σχέση πατέρα- γιου, σε αυτό το θεατρικό έργο, και ας με συμφέρει, μιας και ερμηνεύω τον “Μπιφ”. Θα σταθώ στη σχέση πατέρα- μάνας, πατέρα- δεύτερου γιου, οι γιοι απέναντι στη μητέρα τους, την ισορροπία που κρατάει η μάνα στην οικογένεια. Την θέση της γυναίκας που- τελικά- δεν έχει αλλάξει και πολύ, ανά τα χρόνια. Δυστυχώς, ζούμε σε μια φαλλοκρατική, πατριαρχική κοινωνία- βλέπουμε πως αντιμετωπίζεται η γυναίκα, ως σύζυγος και ως μητέρα. Ενώ, το έργο δείχνει πως τα αρσενικά, πατέρας- γιος, ποτέ δεν κατάφεραν να παρακάμψουν τον εγωισμό τους και να βρουν γέφυρες κοινής ισορροπίας. Δεν τα πήγαν καλά μεταξύ τους, δεν θα καταφέρουν ποτέ να τα πάνε καλά μεταξύ τους, γιατί υπερτερούν τα προσωπικά πάθη. Κατά την ταπεινή άποψη μου, στις μέρες μας, θα χρειάζονταν και οι δυο ήρωες, ψυχοθεραπεία”.

“Ο “Μπιφ” που ενσαρκώνω, δεν μπορεί να ξεφύγει από τα δεσμά της οικογένειας, να ανοίξει τα φτερά του και να πετάξει με το τρόπο που εκείνος θέλει. Μεγαλώνει σε μια υλιστική κοινωνία, υπάρχει μια περπατημένη, ένας συγκεκριμένος κοινωνικός τρόπος συμπεριφοράς. Ιδανικά, ο ρόλος μου, θα άνθιζε αν γεννιόταν, σε άλλες συνθήκες, σε άλλο τόπο, σε μια άλλη εποχή. Όλο αυτό, τον εγκλωβίζει. Εν τέλει, δεν καταφέρνει ποτέ να πετάξει. Εκεί “τον πονάω” τον ήρωά μου. Εκεί, επενδύσαμε και την εξέλιξη του ρόλου, μαζί με το Γιώργο Νανούρη, που το σκηνοθετεί. Αν η γενιά μας, έχει πολλούς “Μπιφ”; Ουουου, πάρα πολλούς! Διάφορους “Μπιφ” του 2025, συναντάω παντού. Οι περισσότεροι από εμάς, έχουμε μέσα μας, ένα κομμάτι του “Μπιφ”. Και εγώ, ο ίδιος, ευχόμουν, κατά διαστήματα, να έχω γεννηθεί σε μια πιο ρομαντική εποχή, όχι τόσο υλιστική και πιο φιλελεύθερη, πραγματικά δημοκρατική, κοντά στη φύση. Είναι κοινά στοιχεία, σε πολλούς σημερινούς “Μπιφ”. Άλλωστε, ο Μίλλερ γράφει με έναν καθολικό τρόπο. Αναλύει με τέτοιο τρόπο τις ψυχούλες των ανθρώπων, σα να μας βάζει έναν καθρέφτη μπροστά μας, και να μας λέει “κοίτα, έχεις και εσύ από αυτά τα ψιγματάκια ψυχής, όπως ο “Μπιφ”, όπως ο “Εμποράκος””. Έχουμε όλοι κάποιες κοινές σκέψεις”.

Ναι, όπως το λέτε, ο δικός μου πατέρας, δεν έχει σχέση με τα παραπάνω, ούτε η σχέση μας. Ο πατέρας μου, όπως το αναφέρετε, σπουδάζει, μένει στην Αθήνα και τρεις φορές την εβδομάδα, πηγαίνει στη Καλαμάτα και παρακολουθεί μαθήματα- είναι τώρα, τελειόφοιτος. Μάθαινε από μικρός και θέλει να μορφώνεται συνέχεια. Ο δικός μου πατέρας, δεν έχει σχέση με τον “Γουίλι”, είναι πιο πολύ, ο “Μπιφ”, ο γιος. Θα ήθελε να ζει, ουτοπικά, σε μια άλλη εποχή. Να δουλεύει πιο κοντά στη φύση, να έχει μια φάρμα, όπως ήθελε ο “Μπιφ”. Τον μπαμπά μου, τον θαυμάζω για την ευελιξία του. Και στο γεγονός- αυτό θα το “χρεώσω” και στη μάνα μου- ότι δημιούργησαν ένα φιλελεύθερο περιβάλλον και αρκετά ισορροπημένο, για μένα και την αδερφούλα μου. Μας έμαθαν, μέσα σε αυτό το περιβάλλον, να είμαστε υπεύθυνοι των πράξεών μας και αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας. Κάτι που λείπει, από τη σημερινή εποχή. Ζούμε στην εποχή που κανένας δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του, παρά κοιτάμε, οι άλλοι που έχουν φταίξει.Αυτό βλέπουμε, κατά κόρον, στην ελληνική κοινωνία. Αυτό δεν το καταλαβαίνω- είναι πολύ μακριά από τη δική μας οικογενειακή ιδιοσυγκρασία, ότι κάποιος δεν λέει “έφταιξα”. “Έφταιξα και θα υποστώ τις συνέπειες”, αν είναι τιμωρία, θα είναι τιμωρία, αν θα είναι μια αποβολή, θα είναι -όντως- μια αποβολή. Το έχουμε “τραγικοποιήσει”. Παίρνεις την ευθύνη για τις πράξεις σου, τόσο απλά. Κάπως, όλοι επιδιώκουμε μια άρση ασυλίας στην καθημερινότητά μας, είτε είμαστε υψηλά ιστάμενοι, είτε όχι”.

“Με τον Γιώργο Νανούρη, γνωρίστηκα σε μια προοίμια ακρόαση για το “Θάνατο του Εμποράκου”- σχετικά νωρίς, για το ρόλο του “Χάπι” την πρώτη χρονιά, για να ετοιμάσει το θίασο της επόμενης χρονιάς. Του άρεσα στην ακρόαση και μου πρότεινε να παίξω στη καλοκαιρινή περιοδεία του “Γυάλινου Κόσμου”. Πήγα στο θέατρο ΒΕΑΚΗ και είδα πως σκηνοθετεί το “Ψηλά από τη γέφυρα”, όπως και ο ίδιος με παρότρυνε. Και έτσι ζήσαμε ένα εξαιρετικό καλοκαίρι, με τη Κάτια Δανδουλάκη, την Ιωάννα Παππά και τον Κωνσταντίνο Μπιμπή. Νωρίτερα, την ίδια χρονιά, το ίδιο διάστημα κάπου το Φλεβάρη που πήγα στο ΒΕΑΚΗ και είδα τη παράσταση, με πρότεινε, όταν προέκυψε η κενή θέση στο “Ψηλά από τη γέφυρα”, λόγω αντικατάστασης. Αντίστροφα, γίνονταν πάντα οι συνεργασίες μας. Ο Γιώργος Νανούρης είναι “ανοιχτός” άνθρωπος. “Ακούει” τους ηθοποιούς του. Το σπουδαίο που αναγνωρίζω στο Γιώργο και με συμφέρει πάρα πολύ, είναι ότι θέλει να πει την ιστορία. Δεν έχει σκηνοθετική φιλοδοξία ανώτερη των μεγάλων έργων. Δεν επιζητά να υπερβεί με τη δική του ιδέα και τη σκηνοθετική του “φιλοδοξία”, ένα κείμενο που έχει αντέξει, ανά τα χρόνια. Αυτό είναι σπουδαίο. Το πρώτο μου μέλημα, ως Ρένος, δεν είναι να σας δείξω την υποκριτική μου δεινότητα και να με θαυμάσετε, αλλά να σας πω μια ιστορία. Μια σπουδαία ιστορία, κιόλας…Ο Γιώργος Νανούρης ότι κάνει, είναι με αγάπη. Φτιάχνει τις σωστές ατμόσφαιρες, δεν “φλυαρεί”, επενδύει στους ηθοποιούς -διότι γνωρίζει πως μέσα από αυτούς θα ειπωθεί ολοκληρωμένα η ιστορία- επικεντρώνεται στα σημεία του έργου που πρέπει- δεν έχει σκηνοθετικές φιλοδοξίες του “φαίνεσθαι”. Τον νοιάζει η ουσία του έργου. Και ξέρει να λέει “ιστορίες”. Το ξέρει πολύ καλά”…

“Όντως, ο θεατρικός παραγωγός Μάρκος Τάγαρης έριξε την ιδέα στο τραπέζι, να γίνει “Ο Θάνατος του Εμποράκου”. Τί κάνει τόσο ξεχωριστό, τον Μάρκο Τάγαρη, σε ανθρώπινο επίπεδο; Είμαι άνθρωπος αντοχής και αντίστοιχα ο κ.Τάγαρης είναι ένας άνθρωπος που έχει αντέξει τόσα χρόνια σε αυτό το χώρο, με μεγάλες επιτυχίες. Είναι για μένα “ο βιρτουόζος της παραγωγής”- την γνωρίζει άψογα. Ξέρει πολύ καλά τα έργα, τι χρειάζεται η σημερινή εποχή, προσαρμόζεται, αλλά το αγαπημένο μου στοιχείο, στον κ.Τάγαρη, είναι η αξιοκρατική του διάθεση. Ενώ έχουμε συνεργαστεί πάρα πολλές φορές και ξέρει ότι είμαι αποτελεσματικός συνεργάτης, δεν δημιουργώ προβλήματα – ξέρει τα καλά χαρακτηριστικά του Ρένου, δεν με επιβάλλει στις επόμενες παραγωγές- που θα μπορούσε. Έχει τη δύναμη και θα μπορούσε να πει “ο Ρένος θέλω να είναι”, αλλά με περνάει ακρόαση. Με προτείνει ως ηθοποιό, και αν αρέσω στο σκηνοθέτη, συμβαίνει ότι γίνεται. Με αυτό το τρόπο, συμμετείχα σε όλες αυτές τις δουλειές. Και αυτό μου αρέσει πάρα πολύ”…

“Σε αυτά που ζούμε κοινωνικά, όπως προείπα, η αδυναμία ανάληψης ευθύνης είναι κάτι που δεν διανοούμαι ότι συμβαίνει. Δεν το καταλάβαινα, από το σχολείο, που σου έλεγε η δασκάλα “Ρένο, κάνεις φασαρία” και απαντούσα “ναι, κυρία, και ο Γιάννης κάνει φασαρία”. Τότε, κατάλαβα, πως δεν έχει σημασία να ασχολούμαι με το αν ο Γιαννάκης κάνει φασαρία.”Εσύ έκανες φασαρία-πέρνα έξω, παιδί μου”. Την ελληνική δικαιολογία, ποτέ μου, δεν την κατάλαβα. Αυτό το “εγώ, τί φταίω;” Δεν το χώρεσε ποτέ ο νους μου. Φταις. Έκανες φασαρία, φταις! Θα υποστείς τις συνέπειες. Είναι πολύ πέρα από τη δική μου ιδιοσυγκρασία, ότι πολιτικοί, άνθρωποι που έχουν ψηφιστεί για να οργανώνουν την κατάσταση σε αυτή τη χώρα, δεν δέχονται να αναλάβουν τις ευθύνες. Όπως και όλοι μας, στη καθημερινότητά μας. Μου προκαλεί τεράστια ανασφάλεια, για το αν μπορώ να υπάρξω μέσα σε αυτό το κοινωνικό περιβάλλον. Δεν νιώθω ασφαλής μέσα σε αυτή τη κοινωνία”.

“Η Θεσσαλονίκη είναι ένας προορισμός που μου αρέσει, γιατί συνδυάζει έντονη ζωή με μία χαλαρότητα. Αυτό μου ταιριάζει. Δεν είναι ασφυκτικά τα πράγματα και -ταυτόχρονα- έχει φιλότεχνο κοινό. Με ενθουσιάζει αυτό. Όποτε, παίζω Θεσσαλονίκη είναι γεμάτα τα θέατρα, με θεατές μέσα στην ησυχία, που θέλουν να δούνε και να ακούσουν την “ιστορία”.  Αυτό συμβαίνει ανά τα χρόνια συνέχεια και κάθε φορά με εκπλήσσει ευχάριστα, ολοένα και παραπάνω! Το κοινό της Θεσσαλονίκης “διψάει” για θέατρο και αυτό με εντυπωσιάζει”.

“Το καλοκαίρι που μας πέρασε, έχοντας και δίπλωμα καπετάνιου, όπως λέτε, ήταν από τις πιο ωραίες ιστοπλοίες που έχω κάνει. Ήμουν επτά μέρες στο Ιόνιο. Πάντα κάνω το γύρο των Παξών, μα φέτος ανακάλυψα, νοτιοανατολικά του Μεγανησίου, τη Καστό. Δεν είχα ξαναπάει, ξετρελάθηκα. Ελπίζω να πάω και φέτος. Περνάω πάντα, λίγο από Ιθάκη, λίγο από Κεφαλονιά, Παξούς, Αντίπαξους και μια γρήγορη στάση στη Πάργα, για πορτοκαλόπιτα από τη κυρία Παρασκευή”….

“Σε όλα αυτά τα χρόνια, όπως το αναφέρετε και εσείς, πάντα ξεχώριζα τον Δημήτρη Ήμελλο, που έκανα ένα σεμινάριο μαζί του, στο Εθνικό Θέατρο….ναι, με ρωτάτε για τον Δημήτρη Ήμελλο- τι παραμένει από εκείνον σε μένα….ξέρετε….θα ήθελα να του μοιάσω! Μακάρι να κατάφερνα να διδάξω μια μέρα, μελλοντικούς ηθοποιούς, με το τρόπο που το έκανε αυτός. Με αυτό το καθολικό τρόπο απεύθυνσης που είχε ο Δημήτρης Ήμελλος…..Με τί συγκινήθηκα, τελευταία; Πήγα, προχθές, στη παράσταση “Ήταν όλοι τους παιδιά μου”. Ίδιος συγγραφέας που λέω τα λόγια του, ίδιος σκηνοθέτης που συνεργάζομαι και πέρα από τις συγκλονιστικές ερμηνείες- δεν έχω λόγια για την Άννα Μάσχα, το Γιώργο Γάλλο, η αγαπημένη μου συμφοιτήτρια Λίλα Μπακλέση, ο Κωνσταντίνος Μπιμπής που έχουμε συνεργαστεί και έχουμε περάσει τέλεια, αγαπημένος μου ο Κωνσταντίνος, και οι υπέροχοι δύο νέοι συνάδελφοι, θα σταθώ στα λόγια του συγγραφέα….πως “ζούμε σε μια άγρια ζούγκλα που μας κατασπαράζουν τα άγρια θηρία και από τύχη ζούμε”. Από τύχη ζούμε….