at a glance
Top

Ματθαίος Τσαχουρίδης

Μία ψυχή με λύρα

συνέντευξη | κατερίνα γρηγοριάδου */* φωτογραφίες | τάσος θώμογλου */* επιμέλεια | ιάκωβος καγκελίδης + αλέξανδρος κόγκας

Με τον Ματθαίο συναντηθήκαμε μεσημέρι στην Αγία Σοφία, στην πόλη, που ζει τώρα πια, τη Θεσσαλονίκη. Από μακριά διακρίναμε το τεράστιο ζεστό χαμόγελό του. Χαμόγελο στα μάτια, στο πρόσωπο, χαμόγελο ψυχής. Κουβαλούσε τη λύρα του, το όργανο που αγγίζοντάς το, αγγίζει τις ευαίσθητες ανθρώπινες χορδές. Περιδιαβήκαμε την αγορά, τα ξυλουργεία, τα λουλουδάδικα και καταλήξαμε στο Καπάνι. Κατά τη διαδρομή, κόσμος τον σταματούσε κι ευγενικά ζητούσε να φωτογραφηθεί μαζί του.

“Για να τη δει η μάνα μου… σ΄ αγαπάει!”

rejected: Από τη Βέροια στη Βρετανική πρωτεύουσα. Πόσο δύσκολη ήταν η μετάβαση κι η πορεία των σπουδών;

Μ.Τ.: Να μιλήσω ελεύθερα; Να καταθέσω ψυχή;
H μετάβαση και ιδιαίτερα η αρχή στο Λονδίνο ήταν γεμάτη δυσκολίες. Ο στόχος όμως ήταν πάντα η μουσική! Η μουσική ήταν πάντα οδηγός μου και από μηχανής θεός. Κάθε φορά που συναντούσα μία δυσκολία, σε κάθε εμπόδιο, ερχόταν ένα δώρο από τη μουσική και μου έδινε δύναμη να προχωρήσω. Την πιο δύσκολη περίοδο στο Λονδίνο, όταν ξεθώριασε από τα δάκρυα το χρώμα στην εικόνα, που πάντα κρατώ μαζί μου, ήρθε το πρώτο Βραβείο του Ιδρύματος Τεχνών Βρετανίας. Με βράβευσαν ως τον καλύτερο ερμηνευτή παραδοσιακού οργάνου στο Ηνωμένο Βασίλειο.

rejected: Ολοκλήρωσες τις σπουδές σου και κατέχεις ένα διδακτορικό πάντα με κέντρο την ποντιακή λύρα. Συγκεκριμένα ποιες σπουδές έχεις κάνει;

Μ.Τ.: Είμαι πτυχιούχος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου Goldsmiths, έχω κάνει μεταπτυχιακό (Masters) στην Εθνομουσικολογία και κατέχω Διδακτορικό (PhD in Performance Practice) του Μουσικού Τμήματος του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Το πρώτο παγκοσμίως διδακτορικό, που αναφέρεται στην ποντιακή λύρα, την προέλευση και τις μουσικές δυνατότητες του οργάνου.

rejected: Ωστόσο στις συναυλίες σε βλέπουμε να παίζεις και άλλα όργανα. Ποια είναι αυτά;

Μ.Τ.: Εκτός από ποντιακή λύρα παίζω και άλλα έγχορδα μουσικά όργανα. Βιολί, λαούτο, ούτι, μπουζούκι, κιθάρα, Ιρανική λύρα, Αφγανικό ρεμπάπ, καθώς επίσης και την Αφγανική και Ουζμπέκικη λύρα. Νομίζω όμως ότι όποιο έγχορδο κι αν παίξω, θα τα καταφέρω.

“Είμαι ευγνώμων στους δασκάλους μου και γνωρίζω πόσο σημαντική είναι η προσφορά τους, ώστε να είμαι ο μουσικός που είμαι σήμερα.”

rejected: Θα ήθελες να διδάξεις κάποια στιγμή στο πανεπιστήμιο και να μεταφέρεις τη γνώση σου στους φοιτητές;

Μ.Τ.: Είναι μεγάλη μου επιθυμία να διδάξω κάποια στιγμή. Είμαι ευγνώμων στους δασκάλους μου και γνωρίζω πόσο σημαντική είναι η προσφορά τους, ώστε να είμαι ο μουσικός που είμαι σήμερα. Πιστεύω ότι η γνώση πρέπει να μεταλαμπαδεύεται για να υπάρχει συνέχεια και πάνω από όλα εξέλιξη στη μουσική.
Ματθαίος Τσαχουρίδης

rejected: Ως σολίστας με την ποντιακή λύρα έχεις εμφανιστεί στα πιο σημαντικά θέατρα του Δυτικού κόσμου και της Μέσης Ανατολής. Τι σου αφήνει κάθε τέτοια εμφάνιση;

Μ.Τ.: Συμμετείχα σε παγκόσμια φεστιβάλ εθνικής μουσικής (WOMAD και WOMEX), συνεργάστηκα με το ραδιόφωνο και την τηλεόραση του BBC, με τη συμφωνική ορχήστρα της Πράγας, τη συμφωνική της Ουκρανίας να παίζουμε τζαζ στο Victoria Hall στη Γενεύη, με τη συμφωνική της Βουλγαρικής Κρατικής Ραδιοφωνίας και την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ. Βρέθηκα στο Ιράν και στο Ιράκ να παίζω έθνικ μουσική και μουσική πάνω στην ποίηση του μεγάλου Πέρση ποιητή Τζελαλεντίν Ρουμί. Βρίσκομαι όμως και σε μικρούς χώρους σε κάθε γωνιά της Ελλάδας κοντά στον κόσμο, που έχει την ανάγκη να περάσει όμορφα παρέα με τη μουσική μου. Σε κάθε συναυλία μέσα από τη μουσική επικοινωνώ και νιώθω απέραντη ευτυχία, που μου χαρίστηκε αυτό το θείο δώρο.

rejected: Με ποιους ξένους μουσικούς έχεις συνεργαστεί;

Μ.Τ.: Είχα την τύχη και την τιμή να συνεργαστώ με πολύ μεγάλους μουσικούς και μου δόθηκε η ευκαιρία να παρουσιάσω και να αναδείξω τις μουσικές δυνατότητες της ποντιακής λύρας, εκτελώντας ένα τελείως διαφορετικό ρεπερτόριο. Συνεργάστηκα με μουσικούς της world, pop και jazz μουσικής σκηνής, όπως οι Cat Stevens, John Themis, Boy George, Yasmin Tamara, Peter Rubeiz, Yasmin Levy, Gilad Atzmon, Hossam Ramsy, Nick Page, Andrew Cronshaw, Abdullah Chhadeh, Natasha Atlas, Hussein Zahawy, Ali Akbar Moradi, Shahram Nazeri, Ardeshir Kamkar, Pejman Haddadi, Imamyar Hasanov, Zarbang, Tigran Aleksanyan, Yusuf Mahmoud, Peyo Peev, John Baily and Veronica Doubleday και προφανώς και άλλους που ίσως ξεχνώ. Θα σας φανεί ίσως παράξενο και δεν είναι καθόλου γνωστό, ότι έπαιξα ποντιακή λύρα για τη Sony Playstation 3 στο παιχνίδι “Heavenly Sword” σε σύνθεση του διάσημου Βρετανο-Ινδού συνθέτη και παραγωγού Nitin Sawhney.

“Θα ήθελα να ακούσω τον ήχο της ποντιακής λύρας σε μια ταινία του Hollywood!”

rejected: Πού θα ήθελες να φτάσει ο ήχος της ποντιακής λύρας;

Μ.Τ.: Θα ήθελα να ακούσω τον ήχο της ποντιακής λύρας σε μια ταινία του Hollywood! Υπάρχουν στιγμές που φαντάζομαι στην ταινία “Ο Μονομάχος” με τον Russel Crowe, στο τέλος της ταινίας, τη στιγμή που ακούγεται η Αρμενική ντουντούκ του Djivan Gasparian, να ακούγεται η ίδια μουσική από την ποντιακή λύρα. Αυτός θα ήταν ίσως ο μοναδικός τρόπος να φτάσει άμεσα ο ήχος της ποντιακής λύρας σε κάθε γωνιά της γης.

rejected: Τι αγαπάς στην Ελλάδα και τι σε εξοργίζει;

Μ.Τ.: Στην Ελλάδα αγαπώ την αλήθεια της. Την αλήθεια στον ουρανό με το απέραντο καθαρό γαλάζιο, στη θάλασσα, που με μαγεύει και με εμπνέει, στο ζεστό χαμόγελο των ανθρώπων, στη ζεστή φιλόξενη αγκαλιά από άκρη σε άκρη της… Στην Ελλάδα με ενοχλεί η έλλειψη τάξης, το άρπα κόλα, η αδιαφορία πολλές φορές για ό,τι σημαντικό συμβαίνει γύρω μας και ο ωχαδελφισμός. Αλλά, αυτή είναι η Ελλάδα και την αγαπώ!

rejected: Μαύρα λάχανα με φασούλεα ή σούσι;

Μ.Τ.: Είμαι πολύ τυχερός, γιατί μέσα από τη δουλειά μου γνώρισα και γνωρίζω όλον τον κόσμο, τον πολιτισμό, τις συνήθειες και φυσικά την κουζίνα κάθε τόπου. Λατρεύω ό,τι είναι νόστιμο και καλοφτιαγμένο και φυσικά το σούσι. Όταν όμως μπαίνω στο κατώφλι του πατρικού μου, η μνήμη μου διεγείρει τις αισθήσεις μου και τη λαχτάρα μου για τα παραδοσιακά πιάτα της γιαγιάς με πρώτο τα φασόλια με τα μαύρα λάχανα.

rejected: Εκπτώσεις κάνεις στη ζωή σου;

Μ.Τ.: Είμαι άνθρωπος καλοπροαίρετος και πάντα πίστευα ότι με καλή διάθεση και αγάπη τα πάντα λύνονται. Προκειμένου λοιπόν να λυθεί το όποιο πρόβλημα, θα κάνω λίγο πίσω, θα κλείσω ηθελημένα τα μάτια. Όμως, όταν πρόκειται για τη μουσική μου δεν κάνω εκπτώσεις. Σε ό,τι καταθέτεις ψυχή άλλωστε, γίνεται έκπτωση;

“Υπάρχει ομορφότερο από το να πιστεύουμε ότι κάθε όνειρο, κάθε επιθυμία και ελπίδα μας θα πραγματοποιηθεί;”

rejected: Τι είναι η αγάπη;

Μ.Τ.: Η αγάπη είναι η μόνη λύση για κάθε τι που συμβαίνει γύρω μας. Ευθύνεται για το καλό, αλλά και για να διώξει το κακό είναι η μόνη λύση. Η αγάπη είναι το μόνο αγαθό, που όσο το σκορπάς πολλαπλασιάζεται. Η αγάπη είναι μότο ζωής.

rejected: Πιστεύεις στον Άγιο Βασίλη;

Μ.Τ.: ο Άγιος Βασίλης είναι ως σύμβολο ο Άγιος, που πραγματοποιεί κάθε επιθυμία, κάθε όνειρο. Υπάρχει ομορφότερο από το να πιστεύουμε ότι κάθε όνειρο, κάθε επιθυμία και ελπίδα μας θα πραγματοποιηθεί;
Ματθαίος Τσαχουρίδης

Με την Yasmine Tamara στο Victoria Hall, στη Γενεύη:

συνέντευξη | κατερίνα γρηγοριάδου
φωτογραφίες | τάσος θώμογλου
επιμέλεια | ιάκωβος καγκελίδης + αλέξανδρος κόγκας