Ποιό θεωρείς το πρώτο επαγγελματικό σου κόμικ;

Τεχνικά, η πρώτη μου επαγγελματική δουλειά είναι το YELLOW BOY, διότι είναι το πρώτο που βγήκε σε επίσημη έκδοση, από την εκδοτική Ένατη Διάσταση, η οποία προέκυψε από την ομάδα που οργάνωνε το Comic N’ Play. Η ομάδα λεγόταν Ένατη Διάσταση και όταν τα δύο βασικά μέλη, ο Νίκος Δαλαμπύρας και ο Πάνος Κρητικός, ίδρυσαν την εκδοτική, το πρώτο κόμικ που τύπωσαν ήταν το YELLOW BOY το 2005. Με την ευρύτερη έννοια του επαγγελματισμού, νιώθω ότι κανένα κόμικ από αυτά που έχω κάνει μέχρι στιγμής, δεν είναι εντελώς επαγγελματικό, επειδή ως καλλιτέχνης αγαπάω να κάνω πράγματα για μένα, τα κόμικς μου δείχνουν αυτό που θέλω να πω, πολλές φορές έχει να κάνει με τις διακυμάνσεις τις ψυχολογίας μου, δεν είμαι αυστηρά επαγγελματικός ποτέ. Και στην καθημερινότητα δηλαδή, τα σκιτσάκια που κάνω είναι- απλώς- κάτι που θέλω να πω. Ότι ο κόσμος τα αγαπάει ή τα «καταναλώνει», είναι κάτι που με χαροποιεί.

Πόσα χρόνια συμμετέχεις στο Comic N’ Play;

Συμμετέχω στο Comic N’ Play όσα χρόνια συμβαίνει, από τα γεννοφάσκια του. Ξεκίνησε πριν 24 χρόνια περίπου, με άλλο όνομα βέβαια, και συμμετέχω από την αρχή του, από όταν γνώρισα την ομάδα δημιουργών κόμικς που είχε συσταθεί τότε στη Θεσσαλονίκη και ξεκίνησα μαζί τους να οργανώσουμε την πρώτη έκθεση, με συντονιστή πάντα τον Νίκο Δαλαμπύρα, μέχρι σήμερα. Οπότε, ήμουν πάντα και στη διοργάνωση, είτε επίσημα είτε ανεπίσημα, και συμμετείχα και ως καλλιτέχνης. Το  Comic N’ Play είναι το μακροβιότερο φεστιβάλ κόμικς στην Ελλάδα. Έχει έκθεση έργων, που περιλαμβάνονται στην ανθολογία που αγοράζουν οι επισκέπτες, έχει artist alley, που περιλαμβάνει επαγγελματίες του χώρου αλλά και νέους δημιουργούς, και συνδυάζει και τα επιτραπέζια παιχνίδια, την άλλη αγάπη του Νίκου Δαλαμπύρα. Δική μου ιδέα ήταν τα τελευταία χρόνια η έκθεση να έχει συγκεκριμένο, ενιαίο θέμα για όλους τους δημιουργούς που θέλουν να πάρουν μέρος. Πιστεύω ότι δίνει μια γραμμή και βοηθάει τους νεότερους δημιουργούς, αλλά επίσης απλώς μου αρέσουν τα κουτάκια.

Ο «Καπτάν Ίγγλος», το πιο πρόσφατο κόμικ σου, προέκυψε ή είναι ένα συνειδητό διάλειμμα από τα τσοντοκόμικς που φτιάχνεις τα τελευταία χρόνια;

Δεν είναι διάλειμμα, είναι επιστροφή σε πράγματα που έκανα ως φανζίν στα φοιτητικά μου χρόνια. Στη νιότη μου, τα φανζίν που έκανα είχαν αυτή την αισθητική περισσότερο. Προέκυψε πάρα πολύ απλά, τελειώνοντας το περσινό Comic N’ Play. Έκανα ένα στριπάκι για να ευχαριστήσω, τύπου «τι ωραία που περάσαμε», και να περιγράψω τη ζωή του κομιξά ανάμεσα στα φεστιβάλ, η οποία είναι μοναχική και για αυτό την παρομοίασα με τη ζωή ενός φαροφύλακα. Όταν όμως ανέβηκε το στριπάκι και αγαπήθηκε πάρα πολύ, με παίρνει τηλέφωνο ο Λευτέρης Σταυριανός από τη Jemma Press και μου λέει «αυτό θα το βγάλουμε». Του λέω «τι θα βγάλουμε, είναι μόνο ένα στριπάκι». Οπότε με μπρίζωσε να βγάλω περισσότερα στριπάκια και ξαφνικά συγκεντρώθηκε υλικό για ένα ολόκληρο κόμικ. Όμως, πραγματικά, παραπέμπει στον τρόπο που λειτουργούσα είκοσι χρόνια πίσω. Χωρίς τσόντες.

Αγαπάς κάποιο κόμικ σου, λίγο παραπάνω;

Δε νομίζω ότι έχω αγαπημένο έργο στην πραγματικότητα, αλλά αν κάποιο έχω εκτιμήσει περισσότερο είναι ο Τρόμος, ένα κόμικ που έφτιαξα στη διάρκεια της πρώτης καραντίνας. Ουσιαστικά, πρόκειται για την πρώτη εκτενή εμφάνιση της Δρακουλίτσας, που έμελλε να γίνει σταθερός χαρακτήρας μου, οπότε έχω συνδεθεί λίγο παραπάνω μαζί του. Επίσης, θεωρώ ότι είναι αρκετά καλοσχεδιασμένο, έχει επαγγελματισμό. Με ευχαρίστησε πάρα πολύ, επειδή ήταν η εποχή που δεν κουνιόσουν από το σπίτι για κανέναν λόγο, οπότε εκ των πραγμάτων δούλευα από το σπίτι και έφτιαχνα καταπληκτικά πράγματα. Επιπλέον, το είχα σχεδιάσει σε ένα καταπληκτικό τετράδιο που μού είχαν κάνει δώρο. Είχαν ξεχάσει να σβήσουν τη τιμή και απορούσα γιατί ένα τετράδιο να κάνει 30€ αλλά στην πορεία κατάλαβα τον λόγο, το χαρτί είχε τέλεια ποιότητα.

Παλιότερα, τα πατουσάκια είχαν πιο κεντρικό ρόλο στα στριπάκια που έφτιαχνες, ενώ πλέον είναι συνήθως μέρος ενός συνόλου. Τί οδήγησε σε αυτή την αλλαγή;

Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτό. Αρχικά, θεωρώ ότι κάθε καλλιτέχνης για να νοείται καλλιτέχνης, πρέπει να κάνει μια επανάσταση. Η δική μου επανάσταση ξεκινάει από την εδραίωση του φετιχισμού, ότι δηλαδή μού αρέσει να μιλάω για τον φετιχισμό, εν προκειμένω για τα πατουσάκια, ότι μπορώ να το πω ανοιχτά και γενικώς να μιλάω ανοιχτά για τον έρωτα. Το πεδίο γύρω από τα πατουσάκια δεν είναι ότι το κάλυψα, απλώς πλέον έχει πάψει να είναι ταμπού  οπότε η επανάσταση μου πλέον έγινε κόμμα και κυβέρνηση.

Δεύτερον, περνώντας τα χρόνια παρατηρούσα ότι το να κεντράρω στα πατουσάκια σήμαινε πολύ κοντινά πλάνα. Εγώ θέλω να κάνω λίγο πιο μακρινά πλάνα, πιο ανοιχτά, οπότε σχεδιάζω ολόκληρα σώματα πλέον. Επίσης, έμαθα επιτέλους να σχεδιάζω πισινούς, γι αυτό ξέφυγα από τα πατουσάκια, πλέον μπορώ να σας δείχνω τι ξέρω να φτιάχνω.

Παρ ’όλα αυτά, προφανώς ο φετιχισμός μένει, είμαι λίγο «εμμονικός», απλώς δεν χρειάζεται πια να το περνάω μέσω της τέχνης μου. Πάντως, παλιότερα με ρωτούσαν συχνά αν ήταν εύρημα, αν δεν ήμουν πατουσάκιας και ήταν απλώς κάτι που είχα βρει για να «πουλάω». Τίποτα όμως δε θα πετύχει ποτέ, αν δεν το κάνεις με ειλικρίνεια, αν δεν το νιώθεις. Δεν είναι άτοπη ερώτηση, διότι στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παίζει πάρα πολύ το να εκμεταλλεύεται κανείς και να εξαργυρώνει αυτό που είναι στην επικαιρότητα, για παράδειγμα τα κοινωνικά ζητήματα. Αν αύριο προκύψει ένα πρόβλημα και φτιάξω κάτι σχετικό, οι δρόμοι είναι δύο: ή το κάνω γιατί πραγματικά θέλω να μιλήσω για αυτό ή το κάνω με έναν έξυπνο τρόπο για να το εκμεταλλευτώ και να το εξαργυρώσω. Εμένα αν με απασχολεί κάτι θέλω να το λέω και εκτός επικαιρότητας, θα το πω σήμερα αλλά θα το πω και αύριο.

Ερωτικό κόμικ χωρίς χιούμορ ή κόμικ με χιούμορ αλλά χωρίς έρωτα;

Αυτό που δε μπορώ να αποφύγω είναι το χιούμορ, είναι πάντα στη ζωή μου. Το ερωτικό δεν είναι προαπαιτούμενο. Αλλά, μού αρέσει να το βάζω γιατί μού αρέσει να μιλάμε γι αυτό.  Φαντάσου ότι, όντας τώρα 46 χρονών, έχω περάσει από μια περίοδο που πολλά πράγματα που συζητάνε τώρα οι νέοι, εμείς δεν τα συζητούσαμε. Κάποια πράγματα έπρεπε να τα ανακαλύψω και μετά να τα αποκαλύψω στα κόμικς μου, ενώ ακόμη ήταν ταμπού, για παράδειγμα τα πατουσάκια. Ένα άλλο θέμα που αγγίζω συχνά είναι ο γυναικείος αυνανισμός. Εγώ όταν ήμουν 18 χρονών δεν είχα ιδέα ότι οι γυναίκες αυνανίζονται, δεν υπήρχε πουθενά αυτή η  πληροφορία γύρω μου, νόμιζα ότι ήταν αντρικό προνόμιο.

Το φετινό θέμα του Comic N’ Play είναι η μαγεία. Τι σημαίνει μαγεία για εσένα; Την εντοπίζεις στην καθημερινότητα ή μόνο στα παραμύθια;

Μαγεία… έλα, ντε. Αν θέλω να γίνω λίγο ποιητικός, μαγεία είναι το πρωί που ξυπνάμε, τα δεντράκια στο μπαλκόνι μου που δεν τα ποτίζω και είναι ακόμη ζωντανά και η μεγαλύτερη μαγεία είναι η συνύπαρξη. Οι συναναστροφές των ανθρώπων, οι φιλίες, η επικοινωνία, που στη δική μου περίπτωση αποτυπώνεται στα κόμικς μου γιατί από τη ζωή εμπνέομαι. Αυτή είναι η μαγεία ποιητικά. Πιο τεχνικά, στο κόμικ μου για την έκθεση του  Comic N’ Play ας πούμε, έχω έναν ταχυδακτυλουργό. Ο οποίος σκεφτόμουν ότι, αν ήταν πολύ σκληρός τύπος, θα λεγόταν τραχυδακτυλουργός. Με λογοπαίγνιο τελειώνει και το επίσημο, αλλά δε θα σας το αποκαλύψω.

Γιατί σχεδιάζεις με τα παραδοσιακά μέσα;

Γιατί νιώθω ότι ο αναλογικός σχεδιασμός είναι μια μέθοδος που καθώς εξαφανίζεται, παραμένει γοητευτική. Όταν ξεκίνησα να σχεδιάζω ήμουν στην αιχμή του να σχεδιάζουν όλοι αναλογικά. Τώρα πια που όλοι σχεδιάζουν ψηφιακά κι έχουμε μείνει πέντε-έξι αναλογικοί, πιστεύω ότι κρατάμε μια γοητεία. Επίσης μού αρέσει, είναι κάτι που απολαμβάνω να κάνω. Είμαι από αυτούς τους φετιχιστές με τα πάρα πολλά μαρκαδοράκια, πινελάκια κλπ, οπότε με εκφράζει. Θέλω να πιστεύω ότι ποτέ δε θα αλλάξω. Χρωματίζω ψηφιακά βέβαια για να έχω καλούς χρόνους αλλά το σχέδιο γίνεται πάντα στο χέρι. Η παρέα που έφτιαξε την έκθεση και έχει κάνει πλέον το Comic ‘n’ Play συνολικά σαν ιδέα, ήμασταν άνθρωποι που όταν γνωριστήκαμε ήμασταν φοιτητές σε διάφορες σχολές. Δεν ήταν κανένας κομιξάς με την έννοια  που είναι σήμερα, ήμασταν χομπίστες. Ουσιαστικά τύχαινε ο ένας να ξέρει ένα πινέλο, ο άλλος ένα χαρτί, ο τρίτος μια τεχνική, μέσα από τη συναναστροφή και την τριβή μαθαίναμε. Οπότε όλα όσα ξέρω είναι απόρροια αυτής της συναναστροφής.

Γιατί διάλεξες το Λουξ για τη συνέντευξη;

Είναι ένα από τα μέρη που αγαπάω και ένα μέρος που έχει και έργα μου μόνιμα πλέον, γιατί είχα κάνει μια έκθεση εδώ πριν δύο χρόνια και δεν τα πήρα ποτέ από το μαγαζί. Εσύ, δε μού είπες να διαλέξω ένα μέρος που αγαπάω;

Πες μου τρία τυχαία πράγματα για τον εαυτό σου.

1) Αν και ακούω πανκ, garage, 60s, δηλαδή αν και δηλώνω αυτά και όντως τα ακούω, μερικές φορές μού αρέσει όταν σχεδιάζω να ακούω παλιά λαϊκά.

2)Φοράω 46 νούμερο παπούτσι, αλλά είμαι μετρίου αναστήματος, άρα η μοίρα μου με προόριζε για μπασκετμπολίστα αλλά σχεδιάζω κόμικς.

3)Πολλές φορές, όταν σχεδιάζω τα κόμικς μου ή τα σκίτσα μου, πιάνω τον εαυτό μου να έχει πάρει την έκφραση των χαρακτήρων που σχεδιάζω εκείνη την στιγμή. Αν είναι πχ θυμωμένοι είμαι κι εγώ θυμωμένος στα μούτρα, σαν να αυτοποζάρω χωρίς να με βλέπω.

Υπάρχει κάποια σκέψη που σε κρατάει ξύπνιο το βράδυ ή κάποια που σε σηκώνει από το κρεβάτι το πρωί;

Μια σκέψη που με κρατάει ξύπνιο το βράδυ μπορεί να είναι αν έκλεισα τον θερμοσίφωνα επειδή βαριέμαι να σηκωθώ να ελέγξω. Σοβαρά τώρα, κάποιες φορές η εξέλιξη ενός κόμικ που κάνω. Αν και συνήθως, έχω έναν σκελετό για τα κόμικς που φτιάχνω και ξέρω πού πάω, πολλές φορές παίρνω παρακαμπτήριες οδούς γιατί ξαφνικά σκέφτομαι ότι κάτι μπορώ να προσθέσω στην ιστορία. Οπότε, ένα πράγμα που με κρατάει ξύπνιο το βράδυ είναι το να σκέφτομαι τις ιστορίες μου για να τις εμπλουτίσω. Ένα πράγμα που με ξυπνάει το πρωί, είναι το ξυπνητήρι. Τόσο απλά. Μένω στην πόλη και δεν έχει κοκόρια.

Ο Σταύρος μάς έκλεισε το μάτι καθώς χανόταν στη γωνία του δρόμου καβάλα στη βέσπα του κι εμείς ανυπομονούμε να τον δούμε στο Comic N’ Play! 

Instagram: @kioutsioukis