at a glance
Top

Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος

hope I don't fall in love with you

συνέντευξη | γιώργος παπανικολάου */* φωτογραφίες | δομινίκη μητροπούλου */* επιμέλεια | ιάκωβος καγκελίδης + τάσος θώμογλου

“Δεν μου αρέσει η λέξη “απόρριψη”. Δεν πιστεύω ότι προχωράς μέσα από την απόρριψη, που ενδεχομένως βιώνεις ως καλλιτέχνης, σε μια πορεία πολλών χρόνων, στο θέατρο. Προχωράς μέσα από ότι δοκιμάζεις. Προχωράς μέσα από τα λάθη σου. Θεωρώ ότι χειρότερο, το να είσαι μέσα σε ένα ναρκισσισμό, κι ότι κάνεις να κρίνεις πως είναι το καλύτερο. Προσωπικά, όταν ξεκίνησα το θέατρο του Νέου Κόσμου που φέτος κλείνει τα εικοσάχρονα του, ήθελα να υπάρχει ένας χώρος να γίνονται πράγματα που πιστεύω. Όχι να με χαρακτηρίζει. Άλλωστε, ποτέ δεν με απασχολεί να μείνει κάτι στο μέλλον. Με νοιάζει, η διαδρομή και αν μπορώ να εξελίσσομαι”… Ο σκηνοθέτης, ο ηθοποιός, ο ιδρυτής του θεάτρου του Νέου Κόσμου κι ο Διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος στο rejected…

Β.Θ.: “Ποιο λάθος-λάθος για το “δικό μου το κεφάλι”-δεν άφησα να συμβεί αυτή τη φορά στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου; … Βάζοντας, πέρυσι, παραπάνω παραστάσεις, 127 τον αριθμό, ενώ φέτος είναι 87. Ήταν όμως ουσιαστική ανάγκη, γιατί το “άνοιγμα στην πόλη” θελήσαμε να είναι πολλές παραστάσεις. Αυτό δυσκόλευε τους απλούς θεατές που ήθελαν να δουν πολλά έργα και υπήρχαν επικαλύψεις, αλλά και επαγγελματίες θεατές, δηλαδή δημοσιογράφους και κριτικούς που προσπαθούν να δούνε, όσα περισσότερα γίνεται. Έτσι, δυσκόλευε και τους δικούς μας ανθρώπους στο Φεστιβάλ, διότι η κούραση υπήρχε και από τις δύο πλευρές, με τους πολλαπλούς χώρους της Αθήνας, που ταυτόχρονα είχαν παραστάσεις. Φέτος, η Επίδαυρος και η μικρή Επίδαυρος έχει μόνο αρχαίο δράμα, κι όχι διάφορες εκδηλώσεις που δεν σχετίζονται με το αρχαίο δράμα. Κι εγώ δυσκολευόμουν, όχι μόνο οι εργαζόμενοι. Φέτος το πρόγραμμα, είναι πιο συγκροτημένο. Αλλά και πάλι θα φανεί στο αποτέλεσμα. Τώρα, ετοιμάζουμε την επικοινωνία του όλου πράγματος. Είναι “η ώρα της λάντζας”. Κι ας έγινε η παρουσίαση του προγράμματος, δεν σταματά η δουλειά. Συνεχίζεται αδιάκοπα”.

Well, the night does funny things inside a man / These old tomcat feelings you don’t understand/
Well, I turn around to look at you, you light a cigarette / I wish I had the guts to bum one, but we’ve never met/
And I hope that I don’t fall in love with you”

Β.Θ.: “Γιατί να γίνει η παρουσίαση του προγράμματος τόσο νωρίς, σε δύο μέρη; Αν χρειάζεται να τα ξέρουμε όλα, από τόσο νωρίς; Καταρχάς, χρειάζεται για τους ίδιους τους καλλιτέχνες να γνωρίζουν εγκαίρως ότι είναι μέσα στο πρόγραμμα κι έχουν κάνει τις συμφωνίες πρώτα με εμάς κι έπειτα με τους καλλιτέχνες που θα συνεργαστούν, για να προετοιμαστούν επαρκώς. Με αφορά το πόσο πλήρης είναι μια παράσταση. Και το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα λειτουργεί ιδανικότερα, με έγκαιρη ανακοίνωση, μα και η προώθηση της δουλειάς εντός και εκτός συνόρων. Δεν είναι μόνο η Επίδαυρος, που είναι ο πολιτιστικός τουρισμός και τα διεθνή πρακτορεία ζητάνε νωρίς να ξέρουν για να οργανώσουν ταξίδια, θέλουμε το ίδιο να συμβαίνει και για όλους τους χώρους “δράσεων” του Φεστιβάλ. Πλέον, φέτος προσθέτουμε υπέρτιτλους στα αγγλικά, σε όλες τις ελληνικές παραστάσεις σύγχρονου θεάτρου. Διότι από πέρυσι καλούμε διευθυντές Φεστιβάλ από την Ευρώπη κι όχι μόνο. Το προηγούμενο καλοκαίρι ήρθαν πάνω από είκοσι διευθυντές Φεστιβάλ. Το ίδιο φιλοδοξώ και για φέτος. Αυτό το καλοκαίρι, θα υπάρχουν υπέρτιτλοι σε όλες τις παραστάσεις της Πειραιώς και για κωφούς, για να μπορούν να παρακολουθούν το έργο που βλέπουν”.

“Big fucking ditches in the middle of the road/ You pay a hundred dollars just for fillin’ in the hole/
Listen to the general every goddamn word/ How many ways can you polish up a turd/
Left, right, left, left, right / Hell broke luce”

Β.Θ.: “Με ρωτάς, γιατί πέρυσι ο “Κύκλωπας” σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη έκανε πρεμιέρα στη Θεσσαλονίκη, σε συνεργασία με το Κ.Θ.Β.Ε. στο Φεστιβάλ Δάσους, και φέτος δεν πραγματώθηκε κάτι αντίστοιχο, ενώνοντας το τρίπτυχο Αθήνα-Επίδαυρος-Θεσσαλονίκη… .τυχαίο είναι! Φέτος, για παράδειγμα, οι “Θεσμοφοριάζουσες” που θα σκηνοθετήσω, θα κάνουν πρεμιέρα στα Γιάννενα, στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης. Είναι οι χρόνοι, αν βολεύει και αν είναι εφικτό να συμβαίνει κάθε φορά κάτι “σε ένωση” με κάποιο άλλο Φεστιβάλ. Αν μου αρέσει κάτι λίγο παραπάνω στον φετινό σχεδιασμό που θέλω να λειτουργήσει; Δεν μπορώ να επιλέξω. Α! Περήφανος είμαι που στην Επίδαυρο θα γίνονται καλλιτεχνικές δράσεις με κατοίκους των περιοχών. Σε όλη την Αργολίδα, θα υπάρχουν εργαστήρια για παιδιά, για ενήλικες, συμμετέχουν πάνω από 40 σχολεία στον τόπο. Άνοιγμα στην ευρύτερη περιοχή της Επιδαύρου, έτσι ώστε να ξαναγίνει “δικό της” το Φεστιβάλ, όπως ήταν σε άλλες εποχές”.

“I can see that you are lonesome just like me / And it being late, you’d like some company/
Well, I turn around to look at you, and you look back at me /
The guy you’re with, he’s up and split, the chair next to you’s free /
And I hope that you don’t fall in love with me”

Β.Θ.: “Γιατί φέτος επέλεξα να σκηνοθετήσω τις “Θεσμοφοριάζουσες”; Μου αρέσουν πολύ τα έργα του Αριστοφάνη. Να είμαι καλά στην υγεία μου, θα ήθελα με όλα τα έργα του να καταπιαστώ. Αριστοφάνη δεν κάνω κάθε χρόνο. Αν με μελετήσεις, μεγάλα κείμενα, τέτοιου είδους, θέλω να κάνω κάθε 3-4 χρόνια. Πέρα από τον ποιητικό λόγο του έργου, δεν μου αρέσουν οι “επιθεωρήσεις” που ανεβαίνουν τα καλοκαίρια με “υπογραφή” Αριστοφάνη. Χαίρομαι που στις πρόβες, ο Αριστοφάνης από γραφής, βασίζεται πολύ στους αυτοσχεδιασμούς των ηθοποιών και το “παιχνίδι” των μεταμφιέσεων. Χαίρομαι και τον θίασο 40άρηδων που φτιάχτηκε με το Μάκη Παπαδημητρίου, τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, το Γιώργο Χρυσοστόμου, τη Νάντια Κοντογεώργη, την Λένα Ουζουνίδου, τον νεότερο Γιώργο Παπαγεωργίου, την- λίγο μεγαλύτερη- Μαρία Κατσανδρή. 19 ηθοποιοί απαρτίζουν το θίασο της παράστασης που ανεβαίνει σε μετάφραση Παντελή Μπουκάλα”.

Έχω μάθει σε ένα σεβασμό και μια αλληλεγγύη μεταξύ των καλλιτεχνών. Τα προσωπικά πάθη καλό είναι να μένουν στο "σκοτάδι"

“Well, he gave her a dimestore watch / And a ring made from a spoon /

Everyone’s looking for someone to blame / When you share my bed, you share my name /
Well, go ahead and call the cops / You don’t meet nice girls in coffee shops /
She said, “baby, I still love you” / Sometimes there’s nothin’ left to do/ Oh, but you got to hold on, hold on/ Babe, you”…

Β.Θ.: “Τι με ρωτάς; Όταν μου “την πέφτουν” συνάδελφοι, όσο ατσαλένιος κι αν είμαι… με ρωτάς αν στεναχωριέμαι; Και βέβαια. Λογικό δεν είναι. Και να με πάρει το παράπονο. Γιατί αυτά τα “φαινόμενα” δεν τα έχω συνηθίσει στο θέατρο. Έχω μάθει σε ένα σεβασμό και μια αλληλεγγύη μεταξύ των καλλιτεχνών. Τα προσωπικά πάθη καλό είναι να μένουν στο “σκοτάδι”. Να το πω κι αλλιώς; Νέοι άνθρωποι έχουν περισσότερη ανάγκη να εμφανιστούν στο Φεστιβάλ, και το ενδεχόμενο να μην συμπεριληφθούν, κατανοώ ότι στεναχωρεί-το έχω ζήσει κι εγώ ο ίδιος. Αλλά αυτό ταυτόχρονα, δεν σημαίνει ότι πρέπει να γίνεσαι επιθετικός και εχθρικός. Είτε ως ηθοποιός, είτε ως σκηνοθέτης κατανοώ την ανασφάλεια του κάθε καλλιτέχνη. Την αποδοχή ή όχι. Κι από την άλλη, όλοι οι καλοί δεν χωράνε σε ένα πρόγραμμα. Μετά δεν είναι πρόγραμμα Φεστιβάλ, είναι σωματείο”.

“Well, the room is crowded, people everywhere / And I wonder, should I offer you a chair/

Well, if you sit down with this old clown, take that frown and break it /
Before the evening’s gone away, I think that we could make it /
And I hope that I don’t fall in love with you”

Β.Θ.: “To θέατρο του Νέου Κόσμου ήταν μια παλιά αποθήκη του Φιξ, φτιαγμένη στα τέλη του 19ου αιώνα. Δεν ήθελα να πεταχτεί τίποτα από τα παλιά υλικά του χώρου, όταν πρωτομπήκα σε αυτόν. Είτε λεγόταν πέτρα, είτε λεγόταν τούβλα. Μαζί με φίλους και συνεργάτες φτιάξαμε ολόκληρο το χώρο. Όταν ξεκίνησα τη δημιουργία αυτού του θεάτρου, δεν θεωρούσα τρέλα να το κάνω. Μου αρέσουν οι συλλογικές διαδικασίες στο θέατρο, όχι η συλλογική σκηνοθεσία. Αλλά να μας αφορά το σύνολο μιας παράστασης. Για οχτώ χρόνια -νωρίτερα- ήμουν στο “θέατρο της Άνοιξης”, που πλέον δεν υπάρχει. Από τότε μας απασχολούσε να βρεθεί ένας χώρος. Το 1995 έκανα την πρώτη μου σκηνοθεσία στην Θεσσαλονίκη, με το “Φιόρο του Λεβάντε” του Ξενόπουλου και το “Καινούργιο μας Σπίτι” του Γκολντόνι. Τυχαία, έκανα τον “Υπηρέτη δύο αφεντάδων” στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ιωαννίνων κι είχα κατέβει στην Αθήνα για ρεπό. Είχα κλείσει να κάνω μία συνέντευξη για το “Αθηνόραμα” που τότε ήταν σε μια πάροδο της Κηφισίας, λίγο πιο δίπλα από το κινηματογράφο ΑΣΤΡΟΝ. Εκεί υπήρχε μια τεράστια τρύπα στον διπλανό χώρο, με πολλά -αλλά πάρα πολλά- καθίσματα για θέατρο. Μπαίνω μέσα και ρωτάω τους εργάτες “κι αυτό σούπερ-μάρκετ θα γίνει;” και μου λένε “ανακαίνιση κάνουμε”. Ζήτησα να τα πάρω και μου λένε “αν τα θες, πάρ΄τα, όμως σήμερα-όχι αύριο ή μεθαύριο”. Βρήκα μια φίλη με αποθηκευτικό χώρο, για να μεταφέρω τα καθίσματα αυθημερόν στην Μητροπόλεως. Μα εκείνη την μέρα αυτό ήταν ανέφικτο, καθότι ήταν η μέρα κηδείας του Ανδρέα Παπανδρέου. Έπειτα, βρήκα μια άλλη φίλη στη Νέα Ιωνία και τα καθίσματα μεταφέρθηκαν προσωρινά εκεί, σε μια αποθήκη. Δεν ήξερα τι ακριβώς θα τα κάνω. Κι έπειτα αποτέλεσαν ένα πρώτο μέρος του θεάτρου του Νέου Κόσμου. Ένα άλλο πρωινό, σκαρφάλωσα στην γωνία Θαρύπου και Αντισθένους, όταν πρωτοαντίκρυσα την αποθήκη που μετέπειτα έγινε το θέατρο του Νέου Κόσμου. Όλα σιγά-σιγά, μπήκαν σε σειρά. Και δεν σκεφτόμουν ποτέ, το μακρινό μέλλον. Φαντάσου… Πάντα σκεφτόμουν το άμεσο. Κι έτσι πέρασαν 20 χρόνια στο θέατρο του Νέου Κόσμου. Και κατανοώ όσους έχουν ένα χώρο και κάνουν μόνο δικές τους παραστάσεις. Εγώ, αυτό δεν μπορώ να το κάνω. Δεν το έκανα ποτέ. Για καθαρά ψυχολογικούς λόγους, δεν μπορώ να είμαι μόνος μου σε ένα θέατρο. Γι’ αυτό και κάθε χρόνο, υπάρχουν πολλές νεανικές θεατρικές ομάδες, που έχουν το “βήμα” στο θέατρο”.

Λειτουργώ με το συναίσθημα. Και λίγο μυαλό, γιατί κι αυτό χρειάζεται

“They hung a sign up in our town / “If you live it up, you won’t live it down”/
So she left Monte Rio, son / Just like a bullet leaves a gun/
With her charcoal eyes and Monroe hips / She went and took that California trip
Oh, the moon was gold, her hair like wind / Said, “don’t look back, just come on, Jim”

Β.Θ.: “Ο Μίλτος, ο γιος μου, μεγάλωσε μέσα σε αυτό το θέατρο κι έμαθε το θέατρο, μέσα σε αυτό. Στο Δώμα, στο θέατρο του Νέου Κόσμου, ο Μίλτος και οι φίλοι του από το Δημοτικό έπαιζαν ότι παιχνίδι και άθλημα μπορείς να φανταστείς. Μου αρέσει που ο Μίλτος αγάπησε το θέατρο και θέλησε να ασχοληθεί, πρώτα ως ηθοποιός, έπειτα σαν σκηνοθέτης και κατέληξε ότι του ταιριάζει να διοικεί οργανωτικά και καλλιτεχνικά ένα θέατρο. Σε τι του βγάζω το καπέλο; Ο Μίλτος παίρνει ήρεμα αποφάσεις και δεν τον απασχολεί να είναι σκηνοθέτης ή ηθοποιός. Είναι οργανωμένος και ήρεμος ο γιος μου μέσα στο θέατρο. Δεν εμπλέκεται τόσο πολύ συναισθηματικά. Κι αυτό είναι καλό… Η Κοραλία είναι σύντροφός μου δεκαετιών, ενεργό μέλος στο θέατρο του Νέου Κόσμου, που δεν έχει καμία σχέση με την δημοσιότητα. Έχει ενδιαφέρον, όταν είμαστε κάπου παρέα, και εμφανιστούν δημοσιογράφοι ή φωτογράφοι, το πώς θα εξαφανιστεί από δίπλα μου! Με την Κοραλία έχω μοιραστεί τα πάντα. Άλλωστε, δεν μπορώ να κάνω τίποτα μόνος μου. Λειτουργώ με το συναίσθημα. Και λίγο μυαλό, γιατί κι αυτό χρειάζεται. Με ενδιαφέρει η εξέλιξη μέσα στη μικρή ζωή που έχουμε. Δεν ξέρω αν με έκανε καλύτερο το θέατρο. Δεν είναι εύκολο να γίνεσαι καλύτερος, στο πέρασμα των χρόνων. Η ζωή του ανθρώπου, όσο περνά ο καιρός, είναι σαν μια κατσαρόλα με ένα κλειστό καπάκι, που μέσα είμαστε εμείς. Κι εμείς εμποδίζουμε στο να βγει το κακό, από μέσα μας…Έτσι λοιπόν… Σημασία έχει να ανοίξεις το καπάκι-να φύγει το κακό-γίνεται; … Το θέατρο με έμαθε να αντιστέκομαι, όσο μεγαλώνω, στο να χειροτερεύω”…