at a glance
Top

Οι σημειώσεις του Πάνου Παπαδόπουλου

κείμενο | πάνος παπαδόπουλος */* φωτογραφίες | από την ταινία του τάκη παπαναστασίου “εκείνοι τα ήξερε όλα” */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου

σε ζωντανή σύνδεση: ανοιχτωσιά κι αγάπη

Τελευταία, διαπιστώνω ολοένα και περισσότερο γύρω μου, πόσο ισχυρό είναι τελικά το σκοτάδι που μας έχει περιβάλει. Άνθρωποι απελπισμένοι, σε βαθιά απόγνωση, οργισμένοι, γεμάτοι επιθετικότητα, εσωτερική κενότητα, αγριότητα και μοναξιά. Παντού. Στους δρόμους, κάτω από τη φωταγωγημένη Αθήνα, μέσα και έξω από τα αυτοκίνητα, πίσω από τα κλειστά παράθυρα. Ποτέ ξανά δεν αντιλήφθηκα τόση συσσωρευμένη θλίψη και απόγνωση. Ποτέ ξανά δεν αισθάνθηκα τα Χριστούγεννα και τα παραφερνάλια τους, να φέρνουν τόση μοναξιά στον κόσμο.

Φέτος, η δουλειά με προσγειώνει στο θέατρο REX, στην σκηνή “Ελένη Παπαδάκη” του Εθνικού Θεάτρου, σε ένα έργο συγκλονιστικό κατά τη γνώμη μου, τη “Φάρμα των Ζώων” του Όργουελ, σε σκηνοθεσία του Άρη Μπινιάρη. Μια ευτυχέστατη συγκυρία. Πρώτη φορά αισθάνομαι την ανάγκη να επαναπροσδιορίσω μέσα μου, τους λόγους για τους οποίους ένας ηθοποιός βάζει κάθε βράδυ το νευρικό τη σύστημα σε αυτή τη διαδικασία, να βρίσκεται σε ετοιμότητα να διηγηθεί μια ιστορία. Αυτό, ίσως ακούγεται πολύ απλό, όμως είναι μια μεγάλη σκλαβιά. Είναι μια διαδικασία που σε απασχολεί από τη στιγμή που ξυπνάς. Πρέπει να φροντίζεις κατά κάποιον τρόπο, τον οργανισμό σου, να τον προφυλάσσεις και να τον συντηρείς σε μια καλή κατάσταση, ούτως ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί αργότερα στις απαιτήσεις του έργου και του ρόλου. Εκτός των άλλων, είναι και το στοιχείο της επανάληψης ένα μεγάλο ζήτημα.

Από που αντλεί κανείς τη χαρά να φοράει τα ίδια ρούχα και να επαναλαμβάνει ασύστολα λόγια άλλων που δεν είναι δικά του. Ύστερα πάλι, το μυαλό μου πηγαίνει σε έναν ιδανικό θεατή. Σε έναν άνθρωπο που κάνει μια διαδικασία σχεδόν “ερωτική”. Ένα θαρραλέο πλησίασμα. Κάθε βράδυ αναζητώ απέναντί μου, ένα βλέμμα αθώο και ανοιχτό, που έχει τη διάθεση να με καταλάβει και να με πλησιάσει με αγάπη. Εγώ να του δώσω τις λέξεις μου κι εκείνο το χέρι του για δύο ώρες. Μια μυστική συνωμοσία καθόλου αυτονόητη στον καιρό μας. Ίσως λοιπόν, μέσα από τη δουλειά αυτή που κάνουμε, έχουμε τη δυνατότητα να έρθουμε σε επαφή με τον βαθύτερο εαυτό μας, με αυτό που θα θέλαμε να είμαστε, με την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Αισθάνομαι μεγάλη ευθύνη για την επικοινωνία αυτή. Δεν γίνεται πολύ συχνά, αλλά εμείς από τη σκηνή, πρέπει να καλούμε αυτόν τον θεατή κοντά μας. Να του στέλνουμε αυτό μήνυμα ότι είμαστε εκεί γι αυτόν. Και έτσι συνειδητοποιώ την ευθύνη που έχουμε επικοινωνώντας ηθελημένα, ή και άθελά μας με τόσους ανθρώπους κάθε βράδυ. Φορτωνόμαστε κατά κάποιον τρόπο ψυχές ανθρώπων και αυτό είναι κάτι που απαιτεί από εμάς έναν σεβασμό και μια συνειδητότητα. Δεν πρέπει να μπαινοβγαίνουμε στις ψυχές των ανθρώπων με “λασπωμένα παπούτσια”.

Και είναι και κάτι άλλο που με θλίβει. Αυτό το στοιχείο του τέλους με το οποίο αδυνατώ να συμφιλιωθώ. Πως κάθε φορά βλέπεις μπροστά στα μάτια σου αυτό που χτίζεται να γκρεμίζεται και να πεθαίνει. Ξανά και ξανά. Να δημιουργείς μαζί με τους συμπαίκτες σου ένα μικρό οικοδόμημα, το οποίο χάνεται στη σκόνη, με τη μικρή ελπίδα ότι ένα μέρος του εισβάλει στην καρδιά των ανθρώπων που το είδαν, σε κάποιους έστω από αυτούς και θα το κουβαλήσουν μαζί τους. Ίσως τους δείξει έναν τρόπο να ζήσουν καλύτερα τη ζωή τους, ίσως τους φέρει σ’ επαφή με κάτι που πρέπει να αποφύγουν ή να ακολουθήσουν, ίσως τους δώσει δύναμη να αλλάξουν τη ζωή τους προτού να είναι πολύ αργά. Γι αυτή την επικοινωνία, λοιπόν, αξίζει, πιστεύω, αυτή τη διαδικασία και για την σπανιότατη πιθανότητα της αγάπης. Αυτή την σχεδόν τηλεγραφική και τόσο προσωπική σχέση μεταξύ θεατή και ηθοποιού. Θα ήταν μεγάλο ψέμα να πούμε ότι δεν θέλουμε να μας αγαπάνε οι άνθρωποι. Εγώ τουλάχιστον θέλω να με αγαπάνε πολύ. Άγιε μου Βασίλη φέτος, θα σου αφήσω δύο μελομακάρονα δίπλα στο τζάκι. Δεν θέλω δώρα, φέρε στους ανθρώπους διάθεση για επικοινωνία, ανοιχτή καρδιά και αγάπη. Φέρε τους την ανάγκη για το μαζί. Όχι άλλο κλείσιμο στον εαυτό μας. Ένωσέ τους χέρια. Κάνε τους να αγαπηθούν.

  • οι φωτογραφίες είναι όλες από την ταινία του Τάκη Παπαναστασίου “Εκείνοι τα ήξερε όλα” που προβλήθηκε στο φετινό φεστιβάλ κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

  •  Ο Πάνος Παπαδόπουλος συμμετέχει στη “Φάρμα των ζώων” του Τζωρτζ Όργουελ, σε σκηνοθεσία Άρη Μπινιάρη, στο Εθνικό Θέατρο.