at a glance
Top

Οι σημειώσεις του Μάνου Βαβαδάκη

κείμενο | μάνος βαβαδάκης  */* φωτογραφίες | χρήστος συμεωνίδης + κατερίνα παπανδρέου */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου

Η στιγμή, η φυγή κι η λήθη...

Αγαπώ να κρατάω σημειώσεις. Εκείνες τις φευγαλέες σκέψεις, τις στιγμές αναλαμπής ή τις μικρούτσικες πληροφορίες, που τις γράφεις για να ξεγελάσεις τη μνήμη σου. Από τα χρόνια του πανεπιστημίου, παίζω ένα ιδιόρρυθμο παιχνίδι με τον εαυτό μου, πως θα σημειώσω περισσότερα με λιγότερες λέξεις, ένα είδος προσωπικής στενογραφίας. Σημειώνω τα πάντα, τηλέφωνα, σκέψεις, ονόματα, βιβλία, άρθρα για να διαβάσω. Έτσι οργανώνω το χάος στο κεφάλι μου. Κι όταν θέλω να χαλαρώσω, να νιώσω ασφαλής, τις ταξινομώ. Σε τετράδια, φακέλους. Ξεσκαρτάρω, αντιγράφω εκείνες τις σκέψεις που ξανακοιτώντας τις, αναγνωρίζω την ίδια σπίθα, την ώρα της πρώτης τους φοράς.

Λήθη. Αυτός είναι ο λόγος. Φοβάμαι ότι θα ξεχάσω. Θα ξεχάσω και θα ξεχαστώ. Καμιά φορά σκέφτομαι, ότι, μάλλον, λάθος τέχνη διάλεξα. Στο θέατρο, ό,τι συμβαίνει είναι παρελθόν, στιγμές που περνάν και φεύγουν. Μπορεί βέβαια και γι’ αυτή του τη μαγεία να με τράβηξε. Από το μηδέν, κάθε μέρα, κάθε βράδυ, στήνεις ένα σύμπαν και το οδηγείς στη σχάση. Και πάλι απ’ τη αρχή, σαν μια μικρή θεότητα. Ευτυχώς τις σκέψεις μου αυτές τις γράφω για το rejected και μάλλον δεν θα τις γράψω σε τετράδιο. Μάλλον. Γιατί άλλη χάρη έχει το χαρτί και το μολύβι.

Σημειώσεις στο θέατρο. Όταν δεν σημειώνω, αισθάνομαι πως δεν έχω δουλέψει. Αν δεν μπουν στο χαρτί με λέξεις οι παρατηρήσεις της ημέρας, αισθάνομαι ένοχος. Πώς θα ανατρέξεις σε τόσες πολλές μικρές στιγμές; Πώς θα αναχαιτίσεις τον χρόνο που κυλάει, μέσα στην πρόβα ή την παράσταση; Πώς θα μάθεις να ισορροπείς ανάμεσα στην μελαγχολία και στον ενθουσιασμό; Όπως όταν περιμένεις παιδί ή τα γενέθλιά σου. Η παράσταση λοιπόν.

Φυγή. Η φυγή εκατό σαράντα ταλαντούχων, στην πλειοψηφία τους νέων, από την ζοφερή πραγματικότητα του εμφυλίου. Φυγή από την Ελλάδα και τα «ελληνικά» προβλήματα. Μια πραγματικότητα που σε κυνηγάει όπου κι αν πας. Σε όλους περνά κάποια στιγμή η σκέψη, η επιλογή, της φυγής. Σε μένα σίγουρα, πριν μερικά χρόνια. Και που να πάω; Ακόμα κι αν καταφέρεις να απομακρυνθείς απ’ την Ελλάδα, η ελληνικότητα σ’ ακολουθεί. Η ελληνικότητα είναι μια ανοικτή φυλακή. Που θα γελάσουν με τ’ αστεία μου; Σε ποια κρεβάτια η γλώσσα μου θα ακούγεται πρόστυχη κι ερωτική μαζί; Κι έπειτα η μαρτυρική σκέψη του Οδυσσέα, της αιώνιας επιστροφής. Πως μπορείς να υπερβείς εκείνο που η ψυχή σου αναγνωρίζει ως πατρίδα; Ας είναι κι ένα πιάτο τραχανάς ή το άρωμα από τις νεραντζιές.

Και για ‘κείνους που έφυγαν το ’45, τη γενιά του Ματαρόα, υπήρχαν δύο Ελλάδες. Η ιδέα, η ονειρική, εκείνη που έφτιαξε ο Μύθος, την πήραν μαζί τους, στις αποσκευές τους κι η γήινη, η χωμάτινη, η σκληρή. Τη δεύτερη την πεθύμησαν, κι ας τους πλήγωνε. Έχουν και τα δάκρυα καμιά φορά ομορφιά.

“από πρόβα της παράστασης με την αλληλογραφία του Μέμου Μακρή στο χέρι”

  • Ο Μάνος Βαβαδάκης είναι μέλος της ολοκαίνουργιας θεατρικής ομάδας ΜΑΤΑRΟΑ που θα παρουσιάσει στη Κυψέλη, στο “Κάμιρος” (Ιθάκης 32), τη πρώτη της παράσταση, μαζί με τη Κατερίνα Παπανδρέου και τη Κατερίνα Ζησούδη. “ΜΑΤΑΡΟΑ, πού πας καραβάκι με τέτοιο καιρό;” από Δευτέρα 6 Δεκεμβρίου και για οχτώ παραστάσεις.