at a glance
Top

Κένυα

κείμενο | άννα-μαρία χατζή */* φωτογραφίες | άννα-μαρία χατζή + ελεάνα κίτσιου +  ομάδα wheeling2help */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου

μεγάλες εκδρομές- μεγάλες χαρές

Πάνε γύρω στα τέσσερα-πέντε χρόνια όταν δύο από τα κορίτσια μου, ταξίδεψαν στην Τανζανία της Αφρικής και γύρισαν με ένα πολύ πρωτόγνωρο σοκ στα μάτια τους και μια λάμψη στο βλέμμα τους πολύ διαφορετική. Όταν τις ρώτησα πως πέρασαν ακολούθησε μια παύση με ένα βαθύ χαμόγελο και μου είπαν: «έπαθα Αφρική». Στην αρχή, μου περιέγραφαν μόνο συναισθήματα και με τον καιρό βρέθηκαν οι λέξεις για να μου περιγράψουν εικόνες και βιώματα (πάντα με το ίδιο βαθύ χαμόγελο) τόσο έντονα που σκέφτηκα ότι «θα ήθελα κι εγώ να το ζήσω αυτό». Ήταν φανερό ότι μετά από αυτό το ταξίδι, τίποτα δεν ήταν το ίδιο. Από τότε, σχεδόν κάθε καλοκαίρι είναι εκεί.

Φέτος, αποφασίσαμε να ζήσουμε αυτήν την εμπειρία όλες μαζί, όχι όμως στην Τανζανία, αλλά στην Κένυα. Και μάντεψε ∙ έπαθα Αφρική. Τώρα το κατάλαβα αυτό το σοκ, το οποίο δεν το είδα να έρχεται, απλά με χτύπησε σαν αστραπή μια μέρα πριν φύγουμε από το χωριό στο οποίο μέναμε. Δεν ξέρω αν έχω το ίδιο βαθύ χαμόγελο, αλλά νιώθω σαν να έχει γίνει μια έκρηξη στο κεφάλι μου, σαν να έβαλα καινούργια μάτια και να απέκτησα μια νέα αίσθηση. Δεν έχω βρει ακόμα τα λόγια να το περιγράψω όπως θα ήθελα γι’ αυτό γράφω κάθε μέρα και μια άλλη εικόνα και ένα άλλο συναίσθημα, μέχρι να συνέλθω από το σοκ.

Στα πιο πρακτικά, ταξιδέψαμε με την  Whellng2hepl μια μη κερδοσκοπική οργάνωση από την Ελλάδα που μας καλεί να γίνουμε εθελοντές σε αποστολές (τα λεγόμενα «myquests») σε όλο τον κόσμο (μα, κυρίως στην Αφρική). Το βασικότερο είναι ότι μας καλεί να «περάσουμε από το εγώ στο εμείς» σε ένα ταξίδι «αλληλόδρασης». Μας καλεί να ταξιδέψουμε για μάθουμε ο ένας στον άλλον κι όχι για να είμαστε θεατές, για να αλληλεπιδράσουμε και να δράσουμε σε μοναδικά μέρη που πολύ δύσκολα θα πηγαίναμε μόνοι μας, τα οποία έχουν συνήθως κάποια ιδιαιτερότητα.

Στην προκειμένη περίπτωση ταξιδέψαμε στην περιοχή όπου ζει η φυλή των Samburu. Η φυλή αυτή κατοικεί σε μια αχανή σαβάνα, πάνω στο Ισημερινό με έντονη ξηρασία. Το πρωί ο ήλιος σε χτυπάει κάθετα και ακόμα και συννεφιά να έχει καίγεσαι, ενώ το βράδυ η θερμοκρασία πέφτει κάτω από τους 10℃. Το μεγαλύτερο πρόβλημα της περιοχής είναι η έλλειψη νερού ειδικά την «ξηρή» περίοδο (Νοέμβριος – Απρίλιος). Εμείς τους επισκεφτήκαμε μέσα στον Αύγουστο που είναι η «βροχερή» τους περίοδος (Μάιος – Οκτώβριος) οπότε είδαμε το μέρος σχετικά πράσινο και αναζωογονημένο.

Ζήσαμε λοιπόν, μια εβδομάδα κοντά στους  Samburu  στο χωριό Lpetpet και στόχος μας ήταν να δημιουργήσουμε ένα μικρό «food forest» στον υπαίθριο χώρο ενός σχολείου. Οριοθετήσαμε τον χώρο, τον περιφράξαμε, τον ξεχορταριάσαμε, τον σκάψαμε, τον τσαπίσαμε και φυτέψαμε ένα μέρος των δέντρων με την τεχνική «dryplanting» έτσι ώστε το νερό της βροχής να συγκρατείται όσο γίνεται περισσότερο από το χώμα. Τα δέντρα και τα φυτά που φυτέψαμε και θα συνεχίσουν να φυτεύουν, παράγουν βρώσιμους καρπούς ή είναι πολύ θρεπτικά (όπως το δέντρο moringa που είναι superfood ) ή θεραπευτικά (όπως το δέντρο «nene» που το χρησιμοποιούν ως φάρμακο για τον πυρετό) έτσι ώστε να εξασφαλιστεί τροφή για τα παιδιά του σχολείου και  την κοινότητα. Παράλληλα, ξεκινήσαμε  την ανακαίνιση σε μια αίθουσα του σχολείου, στην οποία το πάτωμα σπάστηκε και φτιάχτηκε από την αρχή και θα ακολουθήσουν κι άλλες μικροκατασκευές από τις επόμενες ομάδες εθελοντών. Όλα αυτά σε συνεργασία με τους ντόπιους και υπό την καθοδήγηση της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης «Sadhana forest» που μας φιλοξένησε στο camp – δάσος που έχει φτιάξει στην περιοχή, στο οποίο μένουν μόνιμα ντόπιοι και μη που ασχολούνται όλο το χρόνο με project σχετικά με το φύτεμα δέντρων, την διασφάλιση νερού και φαγητού και την γενικότερη ευημερία των ανθρώπων στην περιοχή με σεβασμό στην κουλτούρα και τον πολιτισμό τους. Έχουν φτιάξει γεώτρηση και παρέχουν φιλτραρισμένο νερό, έχουν περιφράξει μεγάλα κομμάτια γης για να μπορέσει να αναπτυχθεί η υπάρχουσα βλάστηση και να δημιουργηθούν μικρά δάση χωρίς να επεμβαίνουν τα ζώα, προσφέρουν δουλειά σε ντόπιους και κάθε είδους βοήθεια (μεταφορές με οχήματα, ιατρική περίθαλψη, φάρμακα, οικονομική βοήθεια κ.α.). Είναι εκεί γι’ αυτούς. Ο οργανισμός δραστηριοποιείται και σε άλλες χώρες με βάση την Ινδία για τους ίδιους σκοπούς, δηλαδή την δημιουργία «food forests».

Αυτά όλα για να πάρεις μια γεύση, που νιώθω ότι ούτε το 1% δεν έχω καταφέρει να μεταδώσω. Όσο γράφω, τόσο πιο ανικανοποίητη, μένω από το αποτέλεσμα. Αλλά πρέπει να το πάρω απόφαση, ότι είναι μια εμπειρία που πρέπει να τη ζήσεις. Ό,τι και να γράψω θα είναι λίγο. Θεωρώ ότι αυτά τα ταξίδια είναι ένα βίωμα μέσα από το οποίο αναπτύσσεις και θεραπεύεις την ψυχή σου. Τουλάχιστον έτσι το νιώθω εγώ. Ίσως επειδή το είχα ανάγκη να το βιώνω πιο ρομαντικά και να μ’ έχει βαρέσει λίγο παραπάνω η Αφρική. Αν θέλεις ωστόσο να κάνεις ένα πραγματικό δώρο στον εαυτό σου κάνε αυτό το ταξίδι ή όποιο άλλο myquest σου φαίνεται ενδιαφέρον.

Οι πιο έντονες εικόνες που έχω είναι αυτή η καθημερινή επαφή με τους ντόπιους, η ενέργεια της ομάδας και αυτή η αίσθηση αγάπης και αλληλεγγύης που ζεις κάθε μέρα με ανθρώπους που δεν ξέρεις κι όμως κάπως βρήκατε τον τρόπο και επικοινωνήσατε. Το μαγείρεμα που κάναμε όλοι μαζί, το φαγητό μας στον κύκλο, να καθόμαστε κάτω από την μεγάλη ακακία στο διάλειμμα, να μοιραζόμαστε ιστορίες, να κοιταζόμαστε στα μάτια, να χορεύουμε, να γελάμε, να μοιραζόμαστε στους κύκλους ευγνωμοσύνης το βράδυ, να αισθανόμαστε την βροχή, ν’ ακούμε τους ήχους των πουλιών, να βλέπουμε τις ζέβρες κάθε μέρα στη δουλειά, να λέμε «καλημέρα» και «supa», να σκάβουμε όλοι μαζί, να κουραζόμαστε όλοι μαζί, να αγκαλιαζόμαστε σφιχτά και να κλαίμε παρέα. Εγώ ακόμα κλαίω.

Αυτήν την σύνδεση δεν θα την ξεχάσω ποτέ. Είναι το μεγαλύτερο δώρο που πήρα από την Κένυα. Γύρισα στην Ελλάδα και νιώθω ότι έχω όλων την ενέργεια μαζί μου. Νιώθω όλα τα συναισθήματα μαζί. Με το που έφτασα είδα τους φόβους μου να με περιμένουν στη γωνία, τους πλησίασα, τους κοίταξα στα μάτια και τους είπα να κάνουν στην άκρη να περάσω. Αυτό έμαθα απ’ αυτό το ταξίδι, γιατί έτσι κάναμε κάθε μέρα. Για όλα υπήρχε λύση, για όλα υπήρχε κάποιος τρόπος ακόμα κι εκεί που σκεφτόσουν «αποκλείεται να γίνει αυτό». Οι άνθρωποι εκεί τα καταφέρνουν πάντα. Τους ρωτάς «τι κάνεις» και η απάντηση «καλά είμαι», στη γλώσσα τους μεταφράζεται ως «έχω ειρήνη μέσα μου».  Τα πιο πολύτιμα πράγματα που έχουν είναι η πίστη τους και η αγάπη και ακόμα κι αυτά στα δίνουν απλόχερα. Με βλέμματα καθαρά και χαμόγελα που αστράφτουν, με δύναμη και ενέργεια αξιοθαύμαστη, σου μιλάνε ως ο πιο καλλιεργημένος άνθρωπος στη γη. Είναι αυθεντικοί, αγνοί, συνδεδεμένοι με τα συναισθήματά τους και με τη γη. Είναι για εμένα έμπνευση. Μακάρι να μπορέσω να κάνω δική μου, αυτήν την στάση ζωής τους, έστω και στο ελάχιστο ∙ να κοιτάζω κι εγώ τη ζωή με βαθιά ευγνωμοσύνη.

Τους ευχαριστώ από καρδιάς για τη γνωριμία και την αγάπη και μέχρι την επόμενη φορά που θα βρεθούμε…ashe oleng, lesere naa!