Κωνσταντίνος: Αυτήν τη Παρασκευή, παρουσιάζουμε στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, το project “Μίκης ο Ευξείνιος”, ένα πρόγραμμα που αγαπήσαμε πολύ και είμαστε πολύ χαρούμενοι για αυτό. Όλες αυτές τις μέρες, τα πρωινά τακτοποιούμε διαδικαστικά  και τεχνικά θέματα και τα απογεύματα κάνουμε εξάωρες και επτάωρες πρόβες, όσο πάει… με την χορωδία και την ορχήστρα. Είμαστε σχεδόν 100 άνθρωποι επί σκηνής. Μια μεγάλη παραγωγή. Μετά από τόση μελέτη στα τραγούδια του Μίκη, είμαι πιο κοντά στο DNA της μουσικής του σκέψης. Επιβεβαιώθηκε μέσα μου ο θρύλος του Μίκη Θεοδωράκη. Αναθεώρησα και τη δική μου φωνητική προσέγγιση απέναντί του. Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι επικός, εκεί που χρειάζεται, κι όπου απαιτείται να είναι «μελωδίστας» το καταλαβαίνεις. Διαθέτει ένα επαναστατικό ύφος στη μουσική ο Μίκης και φτιάξαμε μια μουσική παράσταση μέσα και από τα δικά μας ακούσματα.

Ματθαίος: Ένιωσα μεγάλη συγκίνηση συναντώντας τον Μίκη Θεοδωράκη. Άκουγα τραγούδια και μουσικές του Μίκη από τα σχολικά χρόνια. Όταν χρειάστηκε να παίξω τη μουσική του, επάνω στη ποντιακή λύρα, ένιωσα βαθιά συγκίνηση. Η ποντιακή λύρα έχει ένα flexibility, μπορεί να κουρδιστεί σε πολλές τονικότητες, αρκεί το κούρδισμα να μην ξεφεύγει από το παραδοσιακό, αρχαιοελληνικό, τετράχορδο τρόπο. Για το συγκεκριμένο ρεπερτόριο στη συναυλία, θα χρησιμοποιηθούν δύο ποντιακές λύρες. Όλα τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη μου αρέσουν πολύ. Πάρα πολύ. Αλλά έχω μια αδυναμία στο “Όμορφη Πόλη”, γιατί ταιριάζει πολύ με την τεχνοτροπία της ποντιακής λύρας. Όταν αυτό αποδίδεται από την ποντιακή λύρα, μπορώ μέσα στη λύρα να παίξω Βυζαντινούς ήχους, αρχαιοελληνικές και ποντιακές παραδοσιακές μουσικές τεχνικές. Πώς ξεκίνησαν όλα με την ποντιακή λύρα; Ήταν η “τρέλα” του μπαμπά, η κινητήριος δύναμη για να εισχωρήσουμε και να εμβαθύνουμε σε αυτήν την μουσική, πάντα με την υποστήριξη της μητέρας μας. Ο παππούς ήταν ο “παρατηρητής” μέσα σε όλο αυτό, στο σπίτι, που μετέπειτα χάρηκε όσο δεν περιγράφεται. Η μητέρα μας έχει καταγωγή από τα Γρεβενά. Μεγαλώσαμε στη Βέροια και δίπλα μας ήταν οι παππούδες, οι Πόντιοι. Αυτά ήταν τα πρώτα μας ερεθίσματα με τα όλα τους…παραδοσιακή φορεσιά, παραδοσιακά φαγητά.

Κωνσταντίνος: Δεν υπάρχει σπίτι που να μην άκουγε Μίκη Θεοδωράκη. Έτσι μεγαλώσαμε και εμείς. Δεν υπήρχε σχολείο που να μην πέρασε ο Μίκης από μέσα μας. Όταν πήγαμε στο Λονδίνο για σπουδές και μελετήσαμε τις μουσικές του από τους ξένους καθηγητές και τον διαβάσαμε και στα ξενόγλωσσα βιβλία, εκεί ανακαλύψαμε ακόμη περισσότερα για το έργο σπουδαίο του. Εκτελεστικά, φωνητικά, όλα τα τραγούδια είναι υπέροχα, μα το δέος που αισθάνομαι όταν ερμηνεύω το “Ξημερώνει”, χρωματίζει το μέσα μου, όσο ταπεινά και αν προσπαθώ να το προσεγγίσω.

Η πορεία μας τα πρώτα χρόνια στη Βέροια ήταν όμορφη, δίχως πολλές πολυτέλειες, αλλά και δίχως πολλές στερήσεις. Μεγαλώσαμε με την κουλτούρα της παράδοσής μας. Η δε μητέρα μας είχε αδυναμία στην όπερα, για έναν περίεργο λόγο. Θυμάμαι την τηλεόραση κολλημένη στην ΕΡΤ3 και να μπαίνουν στο σπίτι μας όλα αυτά τα ακούσματα. Έτσι εμφυτεύθηκαν και αυτά τα μουσικά βιώματα μέσα μας. Κάποια στιγμή, ήρθε η ώρα να εξωτερικευθούν και η δεκαετία των σπουδών μας, στο Λονδίνο, ήταν πολύ σημαντική στη ζωή μας. Ακόμα είμαστε στο ταξίδι προς την Ιθάκη, για να ανακαλύψουμε τη δική μας ηχητική ταυτότητα, τον δικό μας ήχο, μέσα από όλα αυτά τα πειράματα που κάνουμε.

Ματθαίος: Τι μου λείπει από το Λονδίνο; Ένα κομμάτι της καρδιάς μου και της ψυχής μου ανήκει στο Λονδίνο. Εκεί έζησα σχεδόν 15 χρόνια. Γνωρίζω καλύτερα το Λονδίνο, από τη Θεσσαλονίκη. Από το Λονδίνο μου λείπουν τα θέατρα, οι μουσικές παραστάσεις, οι σμίξεις οι μουσικές με τους διαφορετικούς πολιτισμούς, μου λείπουν δρόμοι, που περπατούσα, μου λείπει ο καθηγητής μου κι ας έχουμε πολύ καιρό να ιδωθούμε και να επικοινωνήσουμε. Ο καθηγητής μου ήταν και για πολλά χρόνια στο Αφγανιστάν, για αυτό και παίζω και το αφγανικό ρεμπάμπ. Στα επόμενά μου σχέδια είναι να φέρω αυτούς τους εξαιρετικούς μουσικούς και φίλους από διάφορες χώρες και να κάνουμε όμορφα πράγματα εδώ στη Θεσσαλονίκη. Μου λείπει επίσης η τάξη. Θέλω την τάξη και στη μελέτη μου και στη ζωή μου, ως Ματθαίος.

Κωνσταντίνος: Αν η ερμηνεία θέλει περισσότερο τεχνική ή αίσθημα; Ίσως, να γέρνει πιο πολύ στο αίσθημα. Το πρόβλημα είναι ότι το αίσθημα δεν μπορεί να αποδοθεί σωστά, αν δεν περάσεις μέσα από την άτρακτο που λέγεται τεχνογνωσία. Το ‘know how’ του κάθε τραγουδιστή είναι σημαντικό. Η φωνή είναι ένα ιδιαίτερο μουσικό όργανο. Απαιτεί μια χρόνια πρακτική, μέσα στην οποία ανακαλύπτεις τη φωνή σου. Για αυτό και η εκμάθηση της φωνής σου, είναι μια διαδικασία ζωής. Δεν είναι τυχαίο ότι οι άνθρωποι που επιλέγουν ή επιλέγονται να ασχοληθούν με την εκμάθηση της φωνής είναι ισόβιοι. Το τελευταίο μάθημα στη ζωή του, ο Παβαρότι, το έκανε δύο μήνες πριν πεθάνει. Οι “άγιες μνήμες” μου στη Βέροια; Είναι αυτό που λέει ο Καβάφης… “η πόλις πάντα θα σε ακολουθεί”. Οι “άγιες μνήμες” μου είναι η μυρωδιά της αγριορίγανης στη γειτονιά προτού γίνουν οι πολυκατοικίες… είναι το τρελό παιχνίδι έως αργά το βράδυ στις αυλές με ξεκλείδωτη πόρτα και το καλοκαίρι να κοιμάμαι στην αυλή…είναι το να πάω να παίξω χάντμπολ στην Ελιά τα μεσάνυχτα. Και βέβαια, ο έρωτας, οι πρώτες αγάπες στα εφηβικά χρόνια είναι η δική μου Βέροια… ό.τι μας συνοδεύει έως τώρα.

Ματθαίος: Υπάρχει άνθρωπος που δεν ερωτεύεται; Η δική μου Βέροια, ήταν και είναι, αυτή που ζω έως και σήμερα. Είναι η οικογένεια μου, οι φίλοι μου….να περπατώ συνέχεια στη Βέροια, στους δρόμους της….είναι όλα αυτά που διαμόρφωσαν τον χαρακτήρα μου και τη μουσική μου προσωπικότητα.

Κωνσταντίνος: Ναι. Έχω πει πως, αν το δοξάρι του Μακούλη ήταν κουπί, θα είχε περάσει δύο φορές τον Ατλαντικό. Ήταν μια φράση που είχα γράψει στο διδακτορικό μου, όταν προλόγιζα τη διατριβή μου. Εννοούσα απλά, ότι το δοξάρι του Μακούλη συντρόφευε όλους μας μέσα στο σπίτι ως άκουσμα. Είναι μια φράση που αναδεικνύει το πάθος του Ματθαίου. Και το πάθος μας, για αυτό που υπηρετούμε και αγαπούμε. Διαφέρουμε σε κάποια πράγματα. Είμαι πιο οργανωτικός και ο αδερφός μου είναι πιο αυθόρμητος. Αυτό έχει ωριμάσει πια ως επίγνωση μεταξύ μας. Και στο τέλος, καταλήγουμε στο ωφελιμότερο, σε καθετί που θα προκύψει και θα πρέπει να λύσουμε. Στο ωφελιμότερο. Όποιο κι αν είναι αυτό. Και εγώ και ο Ματθαίος λειτουργούμε με το μουσικό μας ένστικτο. Δεν μας ενδιαφέρουν τα κλισέ και οι λεζάντες. Έτσι ξεκινήσαμε την όπερα με την ποντιακή λύρα, που στην αρχή, δεν ήταν ένα τόλμημα.

Ματθαίος: Περάσαμε από το σχολείο της παράδοσης. Η ποντιακή λύρα είναι ένα παραδοσιακό όργανο και ταυτόχρονα ένα μουσικό όργανο με απεριόριστες δυνατότητες. Δεν μπορείς να φυλακίσεις ένα μουσικό όργανο και να πεις “αυτό παίζει μόνο ποντιακά”. Για εμένα η ποντιακή λύρα θα μπορούσε να είναι και ένα τρίχορδο βιολί. Γιατί να μη βγει αυτό προς τα έξω, να το γνωρίσει ο κόσμος; Πιστεύω πως όταν ξεκινήσαμε τις ζωντανές μας εμφανίσεις εκεί έγινε η “επανάσταση”.

Κωνσταντίνος: Το “Ψυχή και Σώμα” ήταν το πρώτο μουσικό μας πρόγραμμα που φτιάξαμε για αυτό το κάτι διαφορετικό. Και είναι μια φράση που θα μας ακολουθεί για χρόνια, γιατί αφορά και τη βιωματική μας σχέση. Προσεγγίσαμε ένα παγκόσμιο ρεπερτόριο μέσα από τα δικά μας μάτια. Πάλι, βέβαια, αυτό το ρεπερτόριο προκύπτει από έρωτα και όχι από προξενιό. Αν δεν μας αγγίζει αυτό που είναι να παίξουμε, δεν θα το παίξουμε. Αν μας αγγίζει αυτό, όποιο και αν είναι, από μια, ας πούμε, απλή μελωδία, μέχρι και ένα πιο αυστηρό οπερατικό κομμάτι, δεν θα φοβηθούμε να το παίξουμε. Αυτή είναι και η διαφοροποίησή μας. Το πρώτο μας κριτήριο για τις επιλογές μας είναι το μουσικό μας ένστικτο, όπως και το τελευταίο.

Ματθαίος: O Κωνσταντίνος ‘τραβάει’ περισσότερο από εμένα στη Δύση. Στα πρώτα μουσικά πειράματα που πράξαμε, για παράδειγμα, Λούτσιο Ντάλα ή Μάικλ Τζάκσον με ποντιακή λύρα, υπήρχε ένα ρίσκο. Στις ιδέες που μου είπε ο Κωνσταντίνος, αρχικά είχα ενδοιασμούς, αλλά μετέπειτα τις πίστεψα περισσότερο και από εκείνον. Είναι ωραία αυτή η αμφίδρομη σχέση….Βάλαμε στις ζωντανές μας εμφανίσεις, έναν δρόμο με τη δική μας μουσική αλήθεια, και το κοινό μας, αυτομάτως, λειτούργησε θερμά και θετικά. Το ρεπερτόριό μας είναι απρόβλεπτο και απρόσμενο. Έτσι κερδίζουμε. Η ταυτότητά μας είναι να ενώσουμε μουσικούς πολιτισμούς και να τους προσφέρουμε στον κόσμο με μία τελείως διαφορετική ενορχηστρωτική άποψη. Ποτέ δεν θα παίξεις μια νότα με τον ίδιο τρόπο. Δεν θέλω να είμαι απόλυτος. Αλλά όπου ο άνθρωπος βάζει τη ψυχή του, μια μουσική ποτέ δεν είναι ίδια. Όταν τελειώνουμε το live, ψαχνόμαστε και ρωτάμε ο ένας τον άλλον, τί πήγε καλά, τί όχι, τρωγόμαστε και οι δύο με τα ρούχα μας. Αυτό είναι απόρροια των σπουδών μας, από τα φοιτητικά μας χρόνια….να κρίνουμε το αποτέλεσμα της κάθε παράστασης.

Με ρωτάς τώρα, γιατί υπάρχουνε οι φίλοι; Κάνουμε φίλους για να αγαπάμε. Οι φίλοι υπάρχουνε, οι πραγματικοί φίλοι, για να μας αγαπάνε. Ο φίλος που σε αγαπάει, θέλει από εσένα το καλύτερο, όπως αντίστροφα και εσύ. Ο φίλος θα σε σώσει. Θα σου δείξει μια πορεία. Ο κολλητός μου, τι μου “σέρνει”; Όχι, δεν είναι σε τέτοιο επίπεδο. Δεν ξεχωρίζω τον πλούτο πραγμάτων που εισπράττω από τους φίλους μου. Από την άλλη, υπάρχει τεράστια θετικότητα χάρη στους φίλους μας. Αλλά, θέλω και τη ρεαλιστική γνώμη, γνώμη αγάπης από τον φίλο μου.

Κωνσταντίνος: Όταν τολμάς να είσαι ο εαυτός σου, στον φίλο σου, δίχως στάλα δισταγμό, έχεις εισπράξει ένα τεράστιο δώρο. Έχω την τύχη να έχω φίλους, “εργάζομαι” για αυτούς. Για να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Στις μέρες μας, η  φιλία είναι πολύτιμο αγαθό. Αν επενδύαμε το χρόνο, τον κόπο, το χρήμα πάνω στις φιλίες, η κοινωνία μας σίγουρα θα ήταν καλύτερη.

Κωνσταντίνος: Με ρωτάς, αν ακούμε τα κομμάτια μας, γενικώς στο αυτοκίνητο; Ναι. Και πάντα ασχολούμαστε με τα λαθάκια που θα εντοπίσουμε.

Ματθαίος: Εγώ από την άλλη, ακούω και κάποια όμορφα πραγματάκια που δεν είχα εντοπίσει στο στούντιο και συγκινούμαι. Μου συμβαίνει….Προσπαθώ να λειτουργώ με αγάπη σε όλα τα πράγματα. Για εμένα, η αγάπη είναι το υπέρτατο αγαθό, μετά την υγεία.

Κωνσταντίνος: Μετά το “Ψυχή και Σώμα” αντιλαμβανόμαστε, αυτό που ρωτάς…το διαφορετικό που έχει μπει στα μουσικά πράγματα, την ευθύνη που φέρουμε και πόσο αυτό θέλουμε να το εξελίξουμε κι άλλο! Η σκέψη μας είναι αυτό που θα ακολουθήσει να είναι ένα βήμα πιο μπροστά από ότι ήταν πριν, σύμφωνα με τα δικά μας κριτήρια. Τον πήχη στη ζωή μας, συνήθως, τον βάζουμε λίγο πιο ψηλά κι ας πιάνουμε λίγο πιο κάτω από αυτόν. Μα μέσα μας, προσπαθούμε πάντα να αγγίξουμε το πολύ καλό, αυτό που εξ αρχής ακούγεται παράδοξο, μα για εμάς είναι αληθινό. Πάντα το “μετά” μας απασχολεί….

Ματθαίος: Ποια είναι τα επόμενα σχέδια; Ετοιμάζουμε μια παράσταση στο Ηρώδειο στις 19 Μαΐου, την ημέρα μνήμης 100 χρόνων από τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, σε μια μεγάλη συναυλία. Θα κάνουμε εμφανίσεις σε Γερμανία, Ρωσία και Ελλάδα. Ο Κωνσταντίνος ετοιμάζει ένα καινούργιο ντουέτο με τη Μελίνα Ασλανίδου από την Panic Records, ενώ προσωπικά θα συνεργαστώ με έναν υπέροχο μαυροθαλασσίτη μουσικό από την περιοχή της Τραπεζούντας, τον Apolas Lermi, όπου θα δημιουργήσουμε από κοινού ένα τραγούδι. Πάντως ποτέ δεν επαναπαυόμαστε. Και ποτέ δεν λέμε “το ΄χουμε”. Άλλωστε, όσα περισσότερα διαβάζεις, τόσα λιγότερα ξέρεις, το ίδιο ισχύει και στη μουσική.

Κωνσταντίνος: Ποια είναι τα επόμενα σχέδια; Ετοιμάζουμε μια παράσταση στο Ηρώδειο στις 19 Μαΐου, την ημέρα μνήμης 100 χρόνων από τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, σε μια μεγάλη συναυλία. Θα κάνουμε εμφανίσεις σε Γερμανία, Ρωσία και Ελλάδα. Ο Κωνσταντίνος ετοιμάζει ένα καινούργιο ντουέτο με τη Μελίνα Ασλανίδου από την Panic Records, ενώ προσωπικά θα συνεργαστώ με έναν υπέροχο μαυροθαλασσίτη μουσικό από την περιοχή της Τραπεζούντας, τον Apolas Lermi, όπου θα δημιουργήσουμε από κοινού ένα τραγούδι. Πάντως ποτέ δεν επαναπαυόμαστε. Και ποτέ δεν λέμε “το ΄χουμε”. Άλλωστε, όσα περισσότερα διαβάζεις, τόσα λιγότερα ξέρεις, το ίδιο ισχύει και στη μουσική.