Η πόλις-κράτος, η «τέλειος» πόλις, έχει ολοκληρωμένη αυτάρκεια, γιατί είναι η ευρύτερη και τελειότερη μορφή της πολιτικής κοινότητας, είναι η ολοκλήρωση της οικογένειας και του συνοικισμού. Ο σκοπός της δεν περιορίζεται μόνο στη διατήρηση της ζωής, στην απόκρουση των εξωτερικών αγαθών ή, έστω, στην εξασφάλιση του δικαίου. Είναι κάτι πολύ υψηλότερο: η ευδαιμονία των πολιτών σε τέλεια κοινότητα ζωής, γιατί η ευδαιμονία  είναι «ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ᾽ ἀρετὴν τελείαν». Η πόλη δεν μπορεί να επιτύχει το ευ ζην, αν οι πολίτες δεν αναπλασθούν ηθικά. Η πόλη είναι ο χώρος όπου πραγματώνεται η αρετή και η αρετή εξανθρωπίζει τον άνθρωπο. Στόχος της πόλις- άστυ είναι η τελείωση του ανθρώπου, η ευδαιμονία και η αυτάρκεια.

Αριστοτέλης, Πολιτικά

Εκεί που έψαχνα να βρω που πήγε το όραμα, το ήθος και το πνεύμα βρήκα ανθρώπους και μέρη που μου έδειξαν πως είναι ακόμα εδώ. Πέρασα έναν χειμώνα κοντά στο Δραγουντέλι, το βουνό του δευτέρου ποδιού της Χαλκιδικής, του οποίου την ύπαρξη δεν γνώριζα μέχρι τώρα, γιατί «σαν τη Χαλκιδική δεν έχει» το καλοκαίρι. Κανένας δεν έχει σκεφτεί να κάνει διακοπές το χειμώνα σ’ ένα μέρος που φημίζεται για τις παραλίες και τα beach bar του, αλλά σου έχω νέα, αυτό το μέρος είναι το ίδιο όμορφο αν όχι πιο όμορφο το χειμώνα.

Πού κολλάει τώρα, το ότι εγώ πέρασα ένα χειμώνα στα βουνά με τον Αριστοτέλη;

Στα βουνά πήγα, γιατί μετά την καραντίνα, ένιωσα ότι κάτι δεν πάει πολύ καλά  με τον τρόπο που ζούμε και άρχισα να έχω άλλες ανάγκες όπως το να ζω σε πιο αργούς ρυθμούς, να γυρνάω στο σπίτι μου ξεκούραστη, να απολαμβάνω την εργασία μου, να αθλούμαι περισσότερο και να είμαι πιο κοντά στη φύση. Όταν, λοιπόν, διάβασα για τον ορισμό της πόλις-άστυ σκέφτηκα «αυτό είναι». Αυτάρκεια, ευδαιμονία, ευ ζην, ήθος, αρετή. Ποιος ξέρεις εκεί έξω τι είναι αυτά; Ποιος έχει βιώσει κάτι απ’ όλα αυτά;  Τόσο απλά, τόσο ανθρώπινα κι όμως τόσο περίπλοκα όταν ζούμε έξω από τη φύση μας.

Ο άνθρωπος έχει σταματήσει να ζει ελεύθερος, να επιλέγει ελεύθερα, να διασκεδάζει ελεύθερα, να μαθαίνει ελεύθερα.

Στην πόλη, θα πας στο σχολείο το οποίο γύρω- γύρω έχει πολυκατοικίες. Μαθαίνεις ότι «πρέπει να σέβεσαι τη φύση» αλλά όταν δεν ζεις στη φύση πως θα το «μάθεις» αυτό; Έτσι μαθαίνεις και ότι πρέπει να σέβεσαι τα ζώα, τους ανθρώπους, να μην κάνεις σκουπίδια στο δρόμο, στη θάλασσα και άλλα πολλά που αν δεν έχεις το κατάλληλο περιβάλλον στο σπίτι δεν θα σου γίνουν πραγματικό βίωμα ποτέ.  Μαθαίνεις αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, μουσική, κολύμπι, ταεκβοντο, μπαλέτο, ρολερς κι ένα σωρό άλλα. Πας φροντιστήρια, διαβάζεις και προετοιμάζεσαι για τις πανελλήνιες από τη στιγμή που θα πατήσεις το πόδι σου στο γυμνάσιο. Φεύγεις για σπουδές (αν δεν περάσεις κάπου όλοι σου λένε ότι δεν σε καθορίζουν οι εξετάσεις αυτές, αλλά όλοι ξέρουμε ότι αυτό ακριβώς κάνουν), μπορεί να κάνεις και μεταπτυχιακό, μπορεί να γυρίσεις στην πόλη σου μπορεί και να μείνεις κάπου αλλού και εκεί αρχίζει ο Γολγοθάς που ονομάζεται «ΑΓΟΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ». Μένεις σ’ ένα διαμέρισμα ανάμεσα σε άλλα διαμερίσματα, αν είσαι τυχερός μένεις μόνος, αν είσαι όπως οι περισσότεροι νέοι συγκατοικείς ή μένεις με τους γονείς σου. Άλλοι ψάχνουν δουλειά, άλλοι κάνουν και δυο και τρεις, άλλοι έχουν αμάξι άλλοι δεν έχουν και άλλοι το έχουν αφήσει στην άκρη, γιατί τα καύσιμα δεν βγαίνουν. Κολλάς στην κίνηση είτε είσαι με αμάξι, είτε με ποδήλατο, είτε με λεωφορείο, είτε με μηχανάκι. Βγαίνεις ένα Σάββατο, αν έχεις κουράγιο, πας καμιά εκδρομούλα αυθημερόν και παίρνεις άδεια 10 μέρες το καλοκαίρι.

Στο χωριό απολαμβάνεις τα οφέλη  της φύση και χτίζεις μια άλλη σχέση μαζί της θέλεις δε θέλεις. Αν έχεις τα κατάλληλα εφόδια μαθαίνεις να μένεις μαζί της και μαθαίνεις πως να την αξιοποιείς. Αν δεν μπορείς να το εκτιμήσεις αυτό θα κάνεις ότι κάνουν και στην πόλη.  Αν έχεις υποστηρικτικό περιβάλλον θα φύγεις για σπουδές χωρίς πολύ πίεση. Ή θα καταλήξεις στην πόλη με όλα τα παραπάνω ή στο χωριό με ψυχολογικά γιατί δεν υπάρχει κοινωνική ζωή, καμία πολιτιστική δραστηριότητα και καμία δουλειά με αξιοπρεπείς συνθήκες.

Σε κάθε περίπτωση μεγαλώνεις σ’ έναν μονόδρομο και σου δίνουν μόνο δύο επιλογές: ή άσπρο ή μαύρο. Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για άλλες αποχρώσεις,  για όραμα. Οτιδήποτε δεν ακολουθεί την κοινωνική νόρμα της εκάστοτε πόλης-χωριού είναι αδύνατο, είναι ακατόρθωτο, είναι ντροπιαστικό και ένα σωρό άλλα επίθετα.

Σου γράφω σήμερα λοιπόν, για να σου πω να πηγαίνεις, προς αυτά που σε κάνουν να νιώθεις πραγματικά ελεύθερος. Δεν θυμάσαι πως είναι αυτό, γι’ αυτό να είσαι ειλικρινής με εσένα. Λύσεις υπάρχουν για όλα, ψάξε εκεί που δεν ψάχνει κανείς.

Δεν φταίει ούτε η πόλη, ούτε το χωριό. Εμείς φταίμε που ξεχάσαμε. Ξεχάσαμε να απολαμβάνουμε και να αγαπάμε τη ζωή. Δεν φταίει που κολλάς δύο ώρες στην κίνηση, φταίει που δουλεύεις σε κάτι που δεν σε γεμίζει μόνο και μόνο γιατί έχει καλές απολαβές. Δεν φταίει που δεν βρίσκεις δουλειά, φταίει που σταμάτησες να έχεις προσδοκίες και όνειρα. Φταίει που μένεις σε μια σχέση από ανασφάλεια, φταίει που προσπαθείς να γίνεις κάτι που δεν είσαι, που λες ψέματα στον εαυτό σου, που έχασες το θάρρος και την πίστη σου, που άφησες τον φόβο να μιλάει για ‘σένα.

Γεννήθηκες για να δημιουργείς, για να σκέφτεσαι και να ταξιδεύεις. Θυμήσου.