Μόνο από τις προσφωνήσεις σε μεγάλα ακροατήρια.  Δεν πειράζει βέβαια, γιατί ανάθεμα πότε κάποιος θα έχει μπροστά του ξανά μεγάλο ακροατήριο. Σε κάποια χρόνια θα νοσταλγούμε και θα λέμε “πρόλαβα να παίξω σε χώρο με 100% πληρότητα”. Τρομακτικό μάλλον θα ακούγεται. Ασφυκτικό. Τότε θα έχουμε όλοι κλειστοφοβία, αγοραφοβία και μικροβιοφοβία. Ειδικά τη μικροβιοφοβία τη νιώθω να μου έρχεται. Ήμουν προχτές στο μπαλκόνι μου είχε δροσιά και φοβήθηκα μην κρυώσω. Όχι για την υγεία μου. Αλλά άντε να αποδείξεις ότι δεν είσαι ελέφαντας. Έχει αναβληθεί η πρώτη μου παράσταση τρείς φορές, έχει πάρει έξι μήνες να γίνει η πρεμιέρα και έχει σύνολο δύο βδομάδες παραστάσεων. Αν χάσω και δύο παραστάσεις μέχρι να σιγουρευτούμε ότι με έχει αρρωστήσει το δροσερό αεράκι στο μπαλκόνι και όχι κάποιο μολυσμένο σάλιο, δεν θα τ’ αντέξω. Δε μπορώ να αρρωσταίνω. Δεν έχω χρόνο να χάνω τόσο χρόνο. Δύο μήνες πρόβα μέχρι να συντονιστούμε, και πλησιάζει η πρεμιέρα. Μετά παίζεις λίγο καιρό και οι άνθρωποι που είχαν γίνει η οικογένειά σου γίνονται παλιοί γνωστοί στο πιτς φυτίλι. Τι δουλειά ρε παιδί μου; Να έχεις βγάλει το εσώψυχά σου με κάποιους ανθρώπους και μετά συνήθως όλοι χάνονται. Και ξανά πάλι με κάποιους άλλους. Και ξανά πάλι χανόμαστε. Δεν έχουμε περιπλανώμενους θιάσους όπως κάποτε, αλλά είναι στη φύση της δουλειάς η περιπλάνηση. Θα μου λείψουν οι συνεργάτες μου. Και περισσότερο οι ηθοποιοί μου. Τους ερωτεύεσαι. Αν τα βρείτε, τους ερωτεύεσαι. Και μετά πας σε άλλους ξανά ερωτεύεσαι και μετά θα φύγουν κι αυτοί.

Πώς είναι δυνατόν να μην ονειρεύεσαι να μαζέψεις αυτούς τους ανθρώπους και να κάνεις οικογένεια κάποια στιγμή; Εφηβικά όνειρα, αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Και είναι τόσο περίεργο που αυτοί έχουν κάνει πρόβα με τόσους άλλους. Πώς είναι με αυτούς δεν ξέρω… Εγώ ξέρω μόνο πώς γίνεται η πρόβα μου, ενώ αυτοί ξέρουν πώς γίνεται η πρόβα με τόσους άλλους. Περίεργο είναι. Είναι τόσο μοναχική η δουλειά του σκηνοθέτη. Θέλω κι εγώ να πάω στα πηγαδάκια των ηθοποιών στο διάλλειμα ή στις κλεφτές ματιές στα παρασκήνια σε μια γρήγορη αλλαγή. Δεν μου λείπει η σκηνή. Τα παρασκήνια μου λείπουν. Δεν μου λείπει η υπόκλιση, μου λείπει να πιάνουν τα χέρια μου δεξιά αριστερά οι συνωμότες μου. Α, ξέχασα αυτό απαγορεύεται πια. Απαγορεύονται τα πιασμένα χέρια, οι αγκαλιές, τα φιλιά, οι παρέες, οι κουβέντες, τα τραγούδια μαζί, οι πορείες, οι διαμαρτυρίες, οι συγκεντρώσεις. Απαγορεύεται να είσαι νέος στην ψυχή σου, μου φαίνεται. Ίσως σαν και εμένα με τις σημειώσεις, να ετοιμαζόμαστε από τώρα για τη φοβία, το συντηρητισμό και την αποξένωση που έρχεται με την ηλικία. Καταδικαζόμαστε σε πρόωρα γεράματα. Βέβαια, υγεία και ασφάλεια. Ποιος μπορεί να διαφωνήσει; Να διατηρήσουμε το είδος μας όσο πιο πολύ γίνεται, λες και το έχει κανείς ανάγκη. Μόνο εμείς σκάμε. Ήρθε η αρρώστια αλλά και άνοιξη είδα, και καλοκαίρι και φθινόπωρο. Η φύση δεν έχει αρρωστήσει. Εμείς αρρωσταίνουμε. Οι μισοί από τον ιό, οι άλλοι μισοί από τον παραλογισμό.

Ναι, ναι ξέρω. Πρόσεχε τι λες είναι περίεργοι οι καιροί. Οκ, προσέχω. Και για μένα και για τους άλλους. Αλλά χρωστάμε αγκαλιές πολλές, γιατί τα κορμιά μας βογκάνε από έλλειψη.  Φοβάμαι μη μείνει χούι και χαιρετιόμαστε από μακριά, σαν ξένοι. Στις πρόβες γκρινιάζουμε και λέμε θέατρο δεν γίνεται με μάσκες και με αποστάσεις. Ναι, αλλά γιατί δεν υπάρχει ζωή με μάσκες και αποστάσεις. Ας είναι προσωρινό Θεέ μου, κι ας μην πιστεύω σε Θεό. Φτάνει, παρά – σημείωσα σήμερα κι έχω και μια πρόβα να ετοιμάσω. Πάλι από την αρχή. Όλος ο κύκλος της ζωής σε μικρογραφία. Από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο. Και ανάμεσα όλη η ζωή με κάποιους ανθρώπους. Ευτυχώς τους διαλέγω εγώ. Σαν να κέρδισα πάλι το πατητό, πριν από έναν αγώνα ποδοσφαίρου στο σχολείο και μπορώ να διαλέξω την ομάδα μου. Κι όχι εναλλάξ, μια ο ένας μια ο άλλος. Αλλά να παίρνω τους καλύτερους και πιο αγαπημένους, όλους μαζί. Άντε να ξεκινήσει το ματσάκι, να γίνουμε πάλι παιδιά να ζούμε μόνο για το εδώ και τώρα!

• Ο Γιώργος Κουτλής σκηνοθετεί το “Παίζοντας το θύμα” των αδελφών Πρεσνιακόφ, στο Εθνικό Θέατρο, στη Σκηνή Κατίνα Παξινού, μέχρι 8/11.  Ο Γιώργος θα σκηνοθετήσει και τους “Παίκτες” του Γκόγκολ, που θα παρουσιαστούν τον Ιανουάριο, στο θέατρο ΚΙΒΩΤΟΣ.