at a glance
Top

Κι ένα σπαθί να κόβει τη θηλιά….

κείμενο | γιώργος παπανικολάου */* φωτογραφίες | τάσος θώμογλου  */* επιμέλεια | ιάκωβος καγκελίδης

στην παράσταση "Ορέστης" του Κ.Θ.Β.Ε.

Έξω από ένα “περιχαρακωμένο” παλάτι. Αλήθεια, η όψη του σκηνικού σου θυμίζει κάτι; Μήπως το “χθες” του Ευριπίδη είναι ίδιο με το σήμερα το δικό σου;
Οι νικητές και οι ηττημένοι πόσο ξεκάθαρους τίτλους “φόρεσαν” και περιφέρονται ανάμεσα μας; Και…μπροστά σου;
Μια μωβ θλίψη η ανθρώπινη ζωή, προσπαθεί να ανέλθει κι όμως χαμογελά της πτώσης, κερνώντας φαρμάκια. Σαρδόνιο χαμόγελο “φοράει” η απάλευτη ζωή και σου γνέφει να την ακολουθήσεις. Σε στέλνει ύπουλα στο αδιέξοδο, σου δείχνει το δρόμο κανονικάααα, κανονικότατα, κι εκεί στο τέλος του, σε περιμένει ένας γκρεμός, σκύβεις να δεις το κενό, κι αν είσαι ατελές ον, όπως ο άνθρωπος, μπορεί και να πέσεις. Ή μήπως, ο άνθρωπος νομοτελειακά φτιάχτηκε για να “φλερτάρει” τον γκρεμό του.

Τόσο φως μέσα στο σκοτάδι έχει ο άνθρωπος, κι όμως παλεύει να το βρει. Δεν το βλέπει, το νιώθει το φως, μα δεν το αγγίζει. Το κείμενο του Ευριπίδη σε απόδοση Γιώργου Μπλάνα, πραγματεύεται την άνοδο στην πτώση. Κάθε είδους. Βλέπεις, η παρακμή είναι αναπόσπαστο κομμάτι της αυτοπεποίθησης που κουβαλά το ανθρώπινο γένος.

Ο “Ορέστης” είναι ένα σπουδαίο κείμενο που ευτυχεί στα χέρια του Κ.Θ.Β.Ε.. Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της δεύτερης Κρατικής Σκηνής της χώρας, ο Γιάννης Αναστασάκης πήρε την “μεγάλη” απόφαση να σκηνοθετήσει μια -πραγματικά- διαμαντένια μετάφραση του Γιώργου Μπλάνα. Και προς τιμήν του, ο Γιάννης Αναστασάκης το πήγε παραπέρα. Θα μπορούσε να στήσει μια “απαλή” συνθήκη ανεβάσματος. Θα μπορούσε να λειτουργήσει στο “βασικό-απλό”, που-μεταξύ μας-θα ήταν και χιλιοειπωμένο-χιλιοειδωμένο. Μα εκείνος βάζει το “μαχαίρι στο κόκκαλο” και φτιάχνει μια σημαντική παράσταση με αρετές που σου μιλάνε κατευθείαν στην καρδιά και ευρήματα που-στο σύνολο τους- δίνουν το στίγμα μιας σπουδαίας παράστασης-σημείο αναφοράς γι’ αυτό το θεατρικό καλοκαίρι.

Με την πιο “ωραία” τρέλα, ο Μπάμπης Παπαδόπουλος σε νότες που θυμίζουν το ένδοξο παρελθόν του από τις “Τρύπες”, τιμά το επαγγελματικό παρόν του, με μουσικές γεμάτες λυρισμό και ταυτόχρονη ροκιά.
Από την άλλη, ο Γιάννης Θαβώρης με μια μοντέρνα ματιά στα κοστούμια κι ένα ευφυώς “περιχαρακωμένο” σκηνικό υπογράφει μια “συνθήκη” που δεν σε αφήνει καθόλου αδιάφορο.
Ένα έργο για τις χαμένες αξίες, την προδοσία και την αξία των φίλων. Φίλων αδελφικών, κοντινών, μακρινών, ορατών και αοράτων. Ένα κείμενο με μεγάλες αλήθειες και άλλες τόσες μικρές καταπακτές στα άδυτα της ουσίας. Ναι. Τις θυμάσαι τις καταπακτές; Εκείνες που ανοίγουν, κατεβαίνεις τα λίγα σκαλοπάτια τους με δέος και βλέπεις ότι ο “θησαυρός” της αλήθειας είναι άλλος, από αυτόν που στην από πάνω οροφή του υπογείου “γίνεται παιχνίδι” και σχεδόν καθημερινή “ιεροτελεστία” αποθέωσης της. Η αλήθεια είναι πάντα άλλη. Και ποτέ, αυτή που φαίνεται. Τι δεν καταλαβαίνεις;

Φωτιά στα κατεστημένα, δώσμου τον αναπτήρα, μη μου παρακολουθείς αμέτοχος τα γεγονότα, σαν υποκριτικά αθώος θεατής. Αυτή η πόλη θα καεί- κι η πόλη είσαι εσύ, ο διπλανός. Μια πόλη που ζούνε οι μόνοι. Δράσε με ότι βλέπεις γύρω σου να συμβαίνει. Μην αποφεύγεις και προπάντων-μη με κοροϊδεύεις…”τουρίστας” δεν ήρθες να το παίξεις σε αυτή τη παράσταση. Τώρα πια που δεν υπάρχουν “από μηχανής θεοί”, πάρε τα ηνία στα χέρια σου, άδραξε την ελευθερία στα μέτρα που δεν περιορίζει την ελευθερία του άλλου και γίνε ένας μικρός θεός. Όχι σε δόξα. Μήτε σε εξουσία, ούτε σε λεφτά. Αν είσαι μικρός θεός της εντιμότητας και της αλήθειας, της εντός σου, “παίζεις μπάλα” με εντιμότητα απέναντι στη ζωή. Και την κατακτάς. Πιο μεγάλος πλούτος από αυτόν, δεν….

Ο “Ορέστης”. Μια παράσταση που παλεύει με την επιφάνεια και βουτά στις πιο μύχιες σκέψεις σου. Σου τριβελίζει τη σκέψη η παράσταση του Κ.Θ.Β.Ε και σε παίρνει μαζί της, στην φωτιά του ανείπωτου. Μια ιστορία με ροκ πινελιές που το καλοκαίρι του 2018 σε αφορά πλήρως. Με κίνηση από τον Αλέξη Τσιάμογλου, φωτισμούς του Λευτέρη Παυλόπουλου και μουσική διδασκαλία Νίκου Βουδούρη, ξεκινά μια αρχαία τραγωδία, που μόνο αρχαία δεν είναι…

Έλα στο σήμερα και δες την Ιωάννα Κολλιοπούλου. Αυτό το κορίτσι “είναι αλλού”. Μπαίνει στο ρόλο της “Ηλέκτρας” και ταξιδεύει στο υπερπέραν με την πιο ωραία “τρέλα” ταλέντου, οφείλει να διαθέτει η ελευθερία της ερμηνείας. Η Ιωάννα, μετά το βραβείο “Μελίνα Μερκούρη” που φέτος παρέλαβε, ρίχνει στο τραπέζι την επαλήθευση αυτού, με τούτη την ερμηνεία. Επιτέλους, μια πρωταγωνίστρια αυτής της ηλικίας, ήρθε στο χώρο τέτοιων μεγάλων κειμένων, για να μείνει.

Από την άλλη… πόσο σαρωτικά σημαντικός ηθοποιός είναι ο Χρήστος Στέργιογλου! Μπαίνει ως “Τρώας” στη σκηνή κι αλωνίζει. Παίζει στο ανοιχτό θέατρο και είναι σα να βρίσκεται στο φυσικό του χώρο. Στο σπίτι του, το μεγάλο, αυτό το καλοκαιρινό.

Ο Χριστόδουλος Στυλιανού είναι ο “Μενέλαος” με σαγηνευτικό ηχόχρωμα φωνής και λεπτομέρειας παίξιμο. Η επιστροφή του στο Κρατικό, γέννημα-θρέμμα της Θεσσαλονίκης, είναι αυτή που του αρμόζει. Από δίπλα, ο Κώστας Σαντάς, πρώτη φορά σε αρχαία τραγωδία μετά από τόσα χρόνια, “βγαίνει” από τη Θεσσαλονίκη αυτό το καλοκαίρι σε όλη την Ελλάδα, με την φυσική “λευκή” ευγένεια που διαθέτει, κλασσικής κοπής “Τυνδάρεως” ερχόμενος να μας καταδείξει αυτά τα σημαντικά που τόσο εύκολα ξεχνάμε.

Ο Νικόλας Μαραγκόπουλος πάντα εξαιρετικός, έτσι κι εδώ, εύστοχος σε ότι του ζητήθηκε, που το πήγε παραπέρα και δημιούργησε ένα μικρό ρεσιτάλ ερμηνείας ως “Αγγελιοφόρος”. Αρκούν ελάχιστα λεπτά, για να σου υπενθυμίσει η Δάφνη Λαμπρόγιαννη-για άλλη μία φορά-πόσο σπουδαία ηθοποιός είναι. Κι από δίπλα της, η Μαριάννα Πουρέγκα ενσαρκώνει την “Ερμιόνη”-ένα πλάσμα θεατρικό, πολλά υποσχόμενο.

Τα κορίτσια του Χορού λειτουργούν στα δρώμενα της σκηνής ορθά, με καίρια στιγμή αυτή που το κρεβάτι ανασηκώνεται και γίνεται σταυρός να μαχαιρώνεσαι γλυκέ μου “Χριστέ”.
Για τον Δημήτρη Μορφακίδη θα μπορούσα να γράψω πολλά. Ένας ηθοποιός που είναι βάλσαμο ερμηνείας, πάντα, όπου, ότι κι αν είναι αυτό που υποδύεται. Εδώ, ως “Πυλάδης”, άτρωτος σε ταλέντο, σκηνική εξυπνάδα και σπιντάρισμα τρέλας, και πάλι σε κερδίζει.

Ο Δημοσθένης Παπαδόπουλος. Δεν είναι το τι λες, είναι το πως το λες. Ξέρει το λίγο να στο κάνει, όχι πολύ, αλλά αρκετό και σου κάνει χώρο να δεις το δικό του το “πολύ”…Καρδιά ταλέντου, σκηνικής άνεσης, ίδιος με όλους ανάμεσα, και τόσο ψηλός- όσο και θεός, κι ας μην μοιάζει σε πρώτη όψη τίποτα από τα δύο, να το ξέρεις είναι.

Κι άφησα τελευταίο, τον ηθοποιό του ομώνυμου ρόλου. Ο Χρίστος Στυλιανού, με το πιο δυνατό βιογραφικό ουσίας στην Θεσσαλονίκη, ανοίγει κι άλλο την κλίμακα της ερμηνείας του, σου πετάει στο χώμα μια “βεντάλια” τρέλας, μπερδέματος και σκοτεινιάς που δεν σε αφήνει αμέτοχο. Ο πιο εξελιγμένος ηθοποιός στην πόλη, ο πρωταγωνιστής του Κ.Θ.Β.Ε, γκαζώνει με χίλια και παραδίδει μάθημα συγκίνησης. Από την αρχή ίσα με το τέλος. Φως, σκοτάδι, φως, μπέρδεμα, σκοτάδι, τρέλα, φως και πάλι σκοτάδι. Μαζί με την Ιωάννα Κολλιοπούλου, σε άρρηκτη χημεία, ικανή να σπάσει κάθε φραγμό, κάθε στερεότυπο και κανονικότητα, βουτάει στα βαθιά και φτερουγίζει στις κορφές.

Τα δύο αδέρφια είναι η παράσταση που σε ταρακουνά κι εσύ θεατή μου, ο πιο στενός τους συγγενής. Μην ξεγελιέσαι. Μπουρλώτιασε το “είναι” σου και στήσου απέναντι στα λάθη σου. Στων στεναγμών τα πάθη, αυτή εδώ η παράσταση είναι η δράση-αντίδραση στη χημεία μιας ζωής που σε θολώνει. Κι ο “Ορέστης” αποτελεί το πιο τρανταχτό σου χειροκρότημα στον ίδιο σου τον καθρέφτη. Άλλο πια, ας μην κρυβόμαστε…