ψυχ-ανάγνωση: μορφή
συνέντευξη | νίκη ζερβού */* φωτογραφίες | λευτέρης τσινάρης */* επιμέλεια Ι γιώργος παπανικολάου
Υπάρχουν οι ωραίοι τύποι, οι ταλαντούχοι ηθοποιοί στη Θεσσαλονίκη και οι ανθρωπάρες. Υπάρχει και η συνισταμένη όλων αυτών: η μορφή! Το αγόρι από την Έδεσσα όπως έχει γραφτεί, που κάνει θέατρο με τη ψυχούλα του και όλη την αθωότητα σα μικρού παιδιού. Χρήστος Τσάβος, σα να λέμε, κυρίες και κύριοι! Μην έχεις ψευδαισθήσεις…σα το Χρήστο δεν θα βρεις εύκολα στη πόλη.
Rejected: Πότε ξεκίνησες να ασχολείσαι με το θέατρο;
Χ.Τ: Μεγάλωσα στην Έδεσσα κι εκεί ξεκίνησα να κάνω θέατρο με την πρώτη μου δασκάλα, την Ηρώ. Ήμουν 12 χρονών όταν ξεκίνησα και ο πρώτος μου ρόλος ήταν στο έργο «Ελίζα». Κάθε χρόνο κάναμε από μια παράσταση κι όταν διαλύθηκε το σχήμα του εφηβικού εργαστηρίου συμμετείχαμε με πρωτοβουλία δική μου, με μια παράσταση σε ένα φεστιβάλ της πόλης. Μάζεψα μια ομάδα από φίλους και ανεβάσαμε «το κουτί της λήθης». Ήταν ωραία η ζωή στην Έδεσσα γιατί εμείς είχαμε βρει λίγο πιο εναλλακτικό τρόπο ζωής και διασκέδασης. Είχαμε στέκι μας ένα πολύ ωραίο μαγαζάκι, τον «Οιωνό» το οποίο ήταν το πιο εναλλακτικό μαγαζί στην Έδεσσα. Είχε λαιβάκια και έπαιζαν και φίλοι που είχαν μπάντες. Έχει κλείσει πλέον. Με την παρέα μου ήμασταν πολύ ενεργοί. Είχαμε μπει σε φιλοζωικά σωματεία, κάναμε δράσεις, οργανώσαμε αντιφασιστικό φεστιβάλ, όταν ξεκίνησε η άνοδος της Χρυσής Αυγής και έτσι φτιάξαμε μια κολεκτίβα από ανθρώπους που είχαν τις ίδιες ανησυχίες με εμάς.
Και νομίζω πως αν προσφέρεις αγάπη στο θέατρο της ομαδικότητας, θα σου επιστραφεί. Το ίδιο ισχύει σε όλες τις δουλειές.
Rejected: Πότε ήρθες στην Θεσσαλονίκη;
Χ.Τ: Ήρθα στην Θεσσαλονίκη, έδωσα στο Κρατικό Θέατρο αλλά δεν πέρασα και πήγα σε ιδιωτική σχολή. Έκανα ένα έτος εκεί, αλλά συνέβησαν πολλά ευτράπελα με τον ιδιοκτήτη της σχολής και αποφάσισα να φύγω. Εγώ και πολλοί ακόμη σπουδαστές. Εν τέλει, πήγα σε άλλη σχολή και βρήκα μια πολύ πιο όμορφη κατάσταση, η οποία μου ταίριαζε. Ένιωσα πως οι άνθρωποι εκεί, δε θέλουν μόνο τα λεφτά μου, αλλά ήθελαν να με δουν να προοδεύω και να εξελίσσομαι μέσα από αυτό. Και μέσα σε αυτό το κλίμα αγάπησα και τους ανθρώπους: Ο Παύλος Δανελάτος είναι πολύ αγαπημένος, ο Τάσος Ράτζος παρ’ όλο που δεν πηγαίναμε καλά στην αρχή έγινε πολύ αγαπημένος, ο Κωνσταντίνος Γεράρδος, η Ιωάννα Μήτσικα και πολλοί ακόμη.
Rejected: Πώς σε βοήθησε η σχολή;
Χ.Τ: Η σχολή, πρώτα απ’ όλα, με βοήθησε κοινωνικά. Εγώ δεν ήμουν πολύ ανοιχτός, να κάνω παρέα με ανθρώπους, με τους οποίους δεν έχουν κοινά ενδιαφέροντα και σιγά σιγά, άρχισα να προσαρμόζομαι και σε άλλες καταστάσεις. Να μην βλέπω απόλυτα τον τρόπο που κοινωνικοποιούμαι και διασκεδάζω. Το ίδιο έγινε και στον επαγγελματικό τομέα. Σε βοηθάει μεθοδικά η σχολή. Ο δάσκαλος μουσικής, για παράδειγμα, μου έμαθε να τραγουδάω, ενώ δεν είχα ιδέα. Όχι ότι τώρα τραγουδάω καλά, αλλά δεν ήξερα πως ένας ηθοποιός πρέπει να ξέρει να τραγουδάει. Μου έμαθε πως να χτίζω έναν ρόλο μέσα από ένα κείμενο, ακόμη κι αν λέω δύο λέξεις. Πολλές φορές παίρνουμε ένα κείμενο και το λέμε απλά, χωρίς να έχουμε καμία σύνδεση μαζί του. Όλοι οι δάσκαλοι επικεντρώνονταν πολύ σε αυτό το κομμάτι. Πως όταν παίρνεις στα χέρια σου ένα κείμενο δεν λες απλά τα λόγια σου. Δεν είσαι απλά ένας ρόλος που τυχαίνει να πάρεις στα χέρια σου, αλλά χρειάζεται να εμβαθύνεις σε αυτό. Με βοήθησαν πολύ.
Rejected: Τί είναι το θέατρο για εσένα;
Χ.Τ.: Το θέατρο, για εμένα, δεν είναι απλά κάνω τις πρόβες μου, παίζω στην παράσταση, πληρώνομαι και φεύγω. Έτσι κι αλλιώς, συνήθως δεν πληρωνόμαστε στις πρόβες. Αυτή η νοοτροπία χάσκει πολύ για εμένα. Δε θέλει να είσαι μόνο ηθοποιός. Χρειάζεται να ξέρεις να προμοτάρεις την δουλειά σου. Να κάνεις ακόμη και ταμείο αν χρειαστεί, γιατί πολύ συχνά οι ομάδες δεν έχουν δικό τους θέατρο για να παίξουν. Χρειάζεται να στηρίξεις και τις δουλειές των άλλων για να δείξεις πως αγαπάς το θέατρο. Πως δεν είναι απλά η δουλειά σου και όλα τ’ άλλα τα γραμμένα. Αυτό μου το έμαθε η πρώτη μου ομάδα. Να αγαπώ το θέατρο. Γιατί μέσα από αυτήν, είδαμε όλες τις πλευρές του θεάτρου και της ομαδικότητας. Και νομίζω πως αν προσφέρεις αγάπη σε αυτό το πράγμα, θα σου επιστραφεί. Το ίδιο ισχύει σε όλες τις δουλειές.
Rejected: Ποιά είναι η πρώτη παράσταση που έπαιξες επαγγελματικά;
Χ.Τ.: Με τον Κώστα Φωτίου κάναμε τότε πολύ παρέα και ψάχναμε ένα έργο για να κάνουμε ντουέτο. Εγώ είχα δει πριν χρόνια την «Κατσαρίδα» στο θέατρο και μου είχε κολλήσει σαν παράσταση. Την προτείναμε στον Τάσο Ράτζο και αποφασίσαμε να το ανεβάσουμε. Μετά συνέχισα στον «Μικρό Βορρά» με την παράσταση ενηλίκων «Titus Andronicus» και τις παραστάσεις «Ελένη» και «Οδύσσεια» για παιδιά κι εφήβους. Πολύ μεγάλη εμπειρία, οι παιδικές παραστάσεις. Πιστεύω, πως ένας ηθοποιός που μόλις έχει τελειώσει την σχολή πρέπει να το κάνει αυτό. Να ζήσει τις περιοδείες με βανάκι στα σχολεία. Βλέπεις μια πλευρά του θεάτρου που δεν σου δίνεται διαφορετικά η επιλογή να δεις.
Rejected: Ποιά είναι αυτή η πλευρά;
Χ.Τ.: Πήγαμε σε ένα Γυμνάσιο να παίξουμε την «Οδύσσεια» και στο τέλος υπάρχει ένα διαδραστικό κομμάτι που παίζουμε μαζί με τα παιδιά. Στην ομάδα που μου έτυχε με τα παιδιά, είναι ένα παιδί που μπαίνει μπροστάρης μόνος του να κάνει τον «Οδυσσέα» και βγάζει και έναν μονόλογο, ενώ κανονικά έπρεπε απλώς να φτιάξουμε μια παγωμένη εικόνα της σκηνής. Οι καθηγήτριες είχαν μείνει με ανοιχτό το στόμα. Ρωτήσαμε τον λόγο και μας είπαν πως αυτό το παιδί είχε έρθει μετανάστης από την Αλβανία πριν από ένα εξάμηνο και πως δεν είχε βγάλει άχνα τόσο καιρό. Ήταν η πρώτη φορά που το άκουσαν να εκφράζεται. Μετά από έναν μήνα πήγαμε ξανά σ’ εκείνο το χωριό με την «Ελένη» του Ευριπίδη και είχαν πάθει όλοι σοκ γιατί αυτό το παιδί είχε γίνει πολύ κοινωνικό, θέλει να γίνει ηθοποιός και είχε πληρώσει εισιτήριο για να δει την παράσταση. Ήρθε ακόμη και να μας βοηθήσει με τα σκηνικά. Μια ακόμη έντονη εμπειρία που είχα, ήταν πέρσι μετά την καραντίνα που ξεκινήσαμε ξανά τις παραστάσεις, πήγαμε να παίξουμε σε ένα δημοτικό την «Οδύσσεια» και ενώ τελειώσαμε, είχαμε την εντολή να μην αγγίζουμε τα παιδιά γιατί επιβάλλονταν η απόσταση λόγω κόβιντ. Ήρθε ένα παιδάκι τρέχοντας και μου είπε «κύριε θέλω να σας αγγίξω». Είναι φοβερό μετά από δύο χρόνια, να θέλει ένα παιδί να σε αγγίξει, ενώ πήγες στο σχολείο του για να το διασκεδάσεις και να το ψυχαγωγήσεις.
Rejected: Τί λες σε ένα παιδί που μόλις τελείωσε την σχολή του;
Χ.Τ.: Είχα διαβάσει ένα βιβλίο για την υποκριτική και την σκηνοθεσία. Στις πρώτες του σελίδες λέει, πως ένα από τα λάθη που κάνουμε οι ηθοποιοί όταν τελειώνουμε μια δραματική σχολή, νομίζουμε πως είμαστε πανέτοιμοι να παίξουμε σε οποιαδήποτε παράσταση. Ένας χορευτής, μέχρι να σταματήσει να χορεύει, προπονείται καθημερινά, ένας ζωγράφος μαθαίνει τεχνικές και εξασκείται συνέχεια, ένας μουσικός δε θα σταματήσει ποτέ να κάνει εξάσκηση σπίτι του. Στους ηθοποιούς, όμως έχει περάσει λίγο η αντίληψη πως απ’ την στιγμή που έχει τελειώσει τη σχολή, είναι έτοιμος να παίξει οτιδήποτε. Ειδικά τα νέα παιδιά, όταν τελειώσουν την σχολή θέλουν να ξεκινήσουν να παίζουν μεγάλους, δύσκολους, πρωταγωνιστικούς ρόλους. Κι εγώ μαζί μ’ αυτούς. Στην «Κατσαρίδα» την πάτησα. Εργάρα. Αλλά, όταν έρχεται ένας σκηνοθέτης με πολύ εμπειρία στις πλάτες του και ξαφνικά σε βάζει στο φουλ επαγγελματικό κομμάτι λες «οκ εδώ την πάτησα. Πρέπει να ξεσκιστώ για να βγάλω τις απαιτήσεις της παράστασης». Γι’ αυτόν τον λόγο άρχισα να παρακολουθώ σεμινάρια, όπως το Σχολείο Σκηνοθεσίας του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βέροιας. Μετά από αυτό, ξεκίνησα να βλέπω θέατρο αλλιώς. Άρχισα να παρατηρώ τεχνικές και παραστάσεις με άλλο μάτι.
Rejected: Αυτήν την περίοδο που σε βρίσκουμε;
Χ.Τ.:Αυτή την περίοδο είμαι στο θέατρο Τ με το «Τάβλι». Με τον Αλέξανδρο Νικολαΐδη που συμπρωταγωνιστούμε, είμαστε και πάρα πολύ καλοί φίλοι και έχουμε παίξει μαζί αλλά πάντα θέλαμε να κάνουμε ένα ντουέτο. Κάποια στιγμή βγήκαμε με τον Γιάννη Μαυρόπουλο (σκηνοθέτη της παράστασης) έξω και μας πρότεινε να κάνουμε μια παράσταση εγώ με τον Αλέξανδρο. Συμφωνήσαμε. Ο Αλέξανδρος πρότεινε το «Τάβλι». Εγώ, όταν ξέρω και εμπιστεύομαι τα άτομα που συμμετέχουν, λέω εύκολα ναι. Ξεκινήσαμε κατευθείαν, με δυσκολίες βέβαια γιατί η Εταιρία παραγωγής των παιδιών δεν χρηματοδοτείται από κάπου. Προσπαθούν να στηρίξουν την δουλειά τους και να εδραιωθούν στην σκηνή της πόλης με πολύ γενναία βήματα. Ξεκινήσαμε πρόβες, λοιπόν, και δεθήκαμε πολύ και με το έργο. Εγώ υποδύομαι τον «Κόλλια». Το έργο αφορά δυο τύπους που θέλουν «να κάνουν την καλή» και αναρωτιούνται τον τρόπο. Ακολουθεί μια νοοτροπία του, χτυπημένου από τις πολλές κρίσεις, νεοέλληνα. Είναι μια παράσταση με πολύ χιούμορ, αλλά έχει και πίκρα μέσα της.
Rejected: Ποιό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο νέος ηθοποιός της Θεσσαλονίκης;
Χ.Τ.: Από τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι πως φτάνουμε τα τριάντα και πρέπει να κάνουμε πολλές δουλειές για να βιοποριστούμε. Ακόμη και σε δύο παραστάσεις ταυτόχρονα να είσαι, δεν φτάνουν τα χρήματα για να επιβιώσεις. Οι πρόβες είναι, τις περισσότερες φορές, απλήρωτες. Τα χρήματα, πολλές φορές, μπορεί να αργήσουν να έρθουν, γιατί πρέπει πρώτα να βγει η παραγωγή. Ενώ, ο ηθοποιός είναι αυτός που δείχνει την παράσταση, πολλές φορές, πληρώνεται τελευταίος. Κάνεις τρεις, τέσσερεις μήνες πρόβες, κάνεις μια δουλειά ταυτόχρονα που είναι εντελώς άσχετη με το θέατρο και δυστυχώς δεν υπάρχει η άνεση να επιβιώσεις μέσα από αυτό. Κι εγώ δουλεύω σε μπαρ. Μου αρέσει το μπαρ αλλά δεν είναι αυτό το επάγγελμά μου.
Rejected: Ποιά είναι τα μεγαλύτερα μαθήματα που έχεις πάρει στο μπαρ;
Χ.Τ.: Γνωρίζεις πάρα πολλούς, διαφορετικούς ανθρώπους. Βλέπεις φιγούρες που ταιριάζουν με ρόλους και καταλαβαίνεις πως στο θέατρο είμαστε αδικημένοι, αλλά υπάρχουν άνθρωποι εκεί έξω που έχουν αδικηθεί ακόμη περισσότερο. Εκτιμάς την δουλειά σαν δουλειά. Τους ανθρώπους που συναναστρέφεσαι. Μετά από ένα σημείο, όμως, λες «πόσο μεροκάματο να φάω στα μούτρα;». Σε φθείρει ψυχικά αυτό. Γι’ αυτό, είμαι χαρούμενος που δουλεύω σε αυτό το μπαρ. Γιατί υπάρχει επικοινωνία με τους ανθρώπους της τέχνης. Τα τελευταία χρόνια έχω επιλέξει να δουλεύω σε ένα καλλιτεχνικό στέκι. Έτσι, είμαι με ανθρώπους με κοινό κώδικα επικοινωνίας και βλέπω διαφορετικές αισθητικές και προσεγγίσεις της Τέχνης.
* ευχαριστούμε τη Ραφαέλλα και το Museum of Illusions.
Related posts:
έχεις τρεις επιλογές
ψυχ-ανάγνωση ασανσέρ
έχεις τρεις επιλογές
το σημείο αναφοράς μου
...και ποιος σου είπε ότι δεν είναι όλα θέατρο;
Τρεις μέρες, Μία Εποχή