at a glance
Top

Λόγοι Θεάτρου [09-15 Μαΐου 2019]

κείμενο | γιώργος παπανικολάου */* φωτογραφίες | λευτέρης τσινάρης */* επιμέλεια | ιάκωβος καγκελίδης

...και ποιος σου είπε ότι δεν είναι όλα θέατρο;

Ο Βασίλης Μπισμπίκης στο Cartel της Αθήνας, τον εναλλακτικό θεατρικό χώρο που έχει δημιουργήσει, συνεχίζει με το «Άνθρωποι και Ποντίκια» κι αυτό το μήνα. Μια παράσταση με μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία μα και αθρόα προσέλευση. Ο Βασίλης για τη νέα χρονιά ετοιμάζει τα «Κόκκινα Φανάρια» με τον ίδιο στο ρόλο της Μαντάμ Παρί και άνδρες ηθοποιούς να υποδύονται ως τραβεστί-τους γυναικείους ρόλους.

Στη Θεσσαλονίκη, προστέθηκε εξτρά απογευματινή Σαββάτου, τόσο για το “Δείπνο” που παρουσιάζεται στο θέατρο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΝ, όσο και για το “Πέτρες στις τσέπες του” στο θέατρο ΑΘΗΝΑΙΟΝ.

Τέλος, στο μικρό θέατρο της Μονής Λαζαριστών, 10, 11 και 12 Μαΐου παρουσιάζεται “Η τραγωδία μέσα μας” από την νεανική θεατρική ομάδα “Από τον πέμπτο κιόλας στίχο, φάλτσοι”. Νωρίτερα θα πάω στο χώρο, για να μελετήσω την έκθεση θεατρικής ενδυματολογίας, εικαστικών και φωτογραφίας, που πραγματοποιείται στον ίδιο χώρο.

Μόλις τέλειωσε στην Θεσσαλονίκη, στο θέατρο ΑΝΕΤΟΝ,  η θεατρική παράσταση «Μπουλούκι- το τραγούδι του ανέμου». Μια μουσικοθεατρική δίωρη «ιστορία» δια χειρός Νίκου Ορτετζάτου, από τους Eclipses Theater Group. Μία καλοδουλεμένη παράσταση που οφείλει πολλά, στον -ταλαντούχο και χρόνια αξιόλογο στην «μικρή μας πόλη», την Θεσσαλονίκη- Νίκο Ορτετζάτο. Θίασος με μεράκι,  από τη Μαρία Ραπαντά και τον Μιχαήλ Νικολάου, έως την Μαρία Γκουλμά,  να δίνουν  το «είναι» τους. Ξεχώρισε η Μαρία Αλεξανδρίδου- με την προσεγμένη δουλειά της και το μέτρο που αρμόζει σε κάθε σκηνή που έχει. Μα το σπουδαίο ατού της παράστασης είναι άλλο. Ο ηθοποιός που είναι πλήρης δυνατοτήτων και καταθέτει για μία ακόμη φορά, μια προσεγμένη ερμηνεία είναι ο Δημήτρης Δάγκαλης. Νέος ηθοποιός, μα και τόσο ολοκληρωμένος. Ακριβείας κάθε του στιγμή και ταυτόχρονα τόσο απλά δοσμένη στο κοινό. Ένας σπουδαίος πρωταγωνιστής στην Θεσσαλονίκη γεννήθηκε,  και επανήλθε με τον Νίκο Ορτετζάτο, μετά τα εξαιρετικά «Μαθηματικά της καρδιάς», σε μια παράσταση που δεν πρέπει να κλείσει τον κύκλο της, εδώ.

…και ποιος σου είπε ότι δεν υπάρχει πάντα ένας μονόλογος μόνο για σένα;

Ο Γιάννης Καραμφίλης είναι ένας ηθοποιός με πολλές δυνατότητες. Σημαντικός. Αρκεί να παρακολουθήσεις σήμερα και αύριο, στο θέατρο ΑΥΛΑΙΑ, την παράσταση που έφτιαξε με σκηνοθέτη τον Γιάννη Ρήγα, και θα καταλάβεις πως ένας ηθοποιός μπορεί να γίνει όλος, μια παράσταση που «σε κρατάει». Στο «Άγημα Τιμών» του Νίκου Βασιλειάδη.

.. και ποιος σου είπε ότι δεν υπάρχει η πρόταση για αυτή την εβδομάδα;

Η «Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη έχει ανέβει από τη Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης» και παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Πάνου Δεληνικόπουλου. Η Έφη Σταμούλη «καταθέτει» μια ερμηνεία από αυτές τις ζηλευτές,  που γνωρίζει πολύ καλά να «παράγει». Δίπλα της, ένα σύνολο ταλαντούχων θηλυκών, δίνει στο θέατρο Τ, μια παράσταση-τρόπον τινά ανάγνωση- ενός αγαπημένου βιβλίου. Τι ωραία όταν ανάμεσα στις γυναίκες με τα blue jean που ρέει λόγος Παπαδιαμάντη, «βγαίνουν» από τα ηχεία μουσικές που δεν περίμενες και δεν θέλεις να τελειώσουν…

Τελειώνοντας, ρώτησα τον Τάκη Τζαμαργιά, σκηνοθέτη-μεταξύ άλλων-και της παράστασης “Φυλές” που παρουσιάζεται την ερχόμενη εβδομάδα στο θέατρο ΑΜΑΛΙΑ, “ποιό ήταν το κέρδος που είχε από τη καρέκλα του σκηνοθέτη, κατά τη διάρκεια των προβών στο εν λόγω έργο όπως και από το “σμίλεμα” με το θίασο; Επίσης, ποια είναι τα επόμενα σχέδια του “. Και εκείνος απάντησε…

Το κέρδος για μένα είναι η τόλμη, η δύναμη και κυρίως η ευαισθησία που προσεγγίζει η συγγραφέας το θέμα της αναπηρίας και την ανάγκη της εν-συναίσθησης εντός της “Φυλής” μας, για την οργανική και κυρίως τη λειτουργική κωφότητα των ηρώων της, που εγκλωβισμένοι σε αυτάρεσκες κενότητες αδυνατούν να αφουγκραστούν το «διαφορετικό». Έργο σχέσεων με πολύ ενδιαφέροντες ήρωες, που προκάλεσαν τους ηθοποιούς να λειτουργήσουν ερεθιστικά στο ψυχισμό τους, προκειμένου να αποκαλύψουν τα δικά τους και μέσα από αυτά τα δικά μας ελλείμματα.
Στη δική μας ναρκισσιστική κοινωνία και καθημερινότητα η γλώσσα από εργαλείο επικοινωνίας με τον άλλο μετατρέπεται σε όργανο αυτάρεσκης προβολής και επιβολής. Ένα ατέλειωτο ξόδεμα λέξεων σε κούφια σχήματα που ενισχύουν τον ναρκισσισμό και την αυτοαναφορικότητά μας.

Μήπως η  ενσυναίσθηση και μόνον μπορεί να αποτελέσει τη γεφυροποιό δύναμη επικοινωνίας ανάμεσα στις εκάστοτε φυλές, αλλά και μέσα στα μέλη της  ίδιας της φυλής;

Σίγουρα η Ρέιν δεν έγραψε άλλο ένα έργο για κωφούς, αλλά για την περιπλοκότητα της επικοινωνίας μέσα στον μικρόκοσμο της φυλής μας , της ίδιας μας της οικογένειας με τα άτομα που αγαπούμε και γνωρίζουμε πιο πολύ. Παρότι η οικογένεια του “Κριστόφερ” είναι οικογένεια ακαδημαϊκών και το κεντρικό της ζήτημα σε ερευνητικό και επιστημονικό επίπεδο είναι η γλώσσα και παρότι ο πατέρας διακηρύττει πως:  αν δεν έχουμε λέξεις δεν μπορούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας,  τα μέλη της άλλοτε σιωπηλά κι άλλοτε κραυγάζοντας   διεκδικούν τη φωνή τους.

Τελικά ο λόγος μπορεί  να είναι τόσο περιοριστικός όσο η σιωπή κι ότι η σιωπή μπορεί να είναι το ίδιο εύγλωττη με το λόγο. 

Η οργανική κωφότητα ρίχνει φως στη λειτουργική κωφότητα όλων μας, που το μόνο που μας νοιάζει είναι να ακουστούμε εμείς και μόνον εμείς, δεν μπαίνουμε ποτέ στη θέση του άλλου. Επικεντρώθηκα κυρίως στη ψυχογραφία των ηρώων του έργου και στις προκείμενες σχέσεις τους, καθώς και στις αλλαγές που υφίστανται αυτές στο πέρασμα του χρόνου, με ποιο τρόπο λειτουργεί  το διαφορετικό μέσα στο διαφορετικό.

Σε ότι αφορά τα επόμενα σχέδια μου, συνεργάζομαι για τρίτη φορά με τον Θ.Ο.Κ. σε ένα έργο σπουδαίο που αγαπώ πολύ και που μόνον σε μια κρατική σκηνή μπορεί να καταξιωθεί. “Η τριλογία του παραθερισμού”  του Κάρλο Γκολντόνι. Για τη δεύτερη περίοδο της επόμενης χρονιάς συζητώ διάφορες προτάσεις για θέατρο της Αθήνας χωρίς κάτι να έχει κλείσει ακόμη. Παράλληλα θα επαναληφθούν: “Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου”, στο Βασιλικό του Κ.Θ.Β.Ε. και οι “Φυλές” στο θέατρο Σταθμός.