at a glance
Top

Δημήτρης Λάλος

ο χρόνος κι η αλήθεια

συνέντευξη | γιώργος παπανικολάου */* φωτογραφίες | αρχείο δημήτρη */* επιμέλεια | γιώργος παπανικολάου

“Είχα έρθει στην Ελλάδα από τη Γερμανία, για να σπουδάσω στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών. Η πρώτη παράσταση που είδα στην Αθήνα, τελείως τυχαία-αλλά τελικά τίποτα δεν είναι τυχαίο- ήταν το “Suburbia” του Έρικ Μπογκοσιάν- σύγχρονου Αμερικάνου-σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη. Η Ελένη έμελλε να γίνει δασκάλα και συνεργάτης μου, για τα επόμενα χρόνια, στο θέατρο Επί Κολωνώ. Εκεί “ταρακουνήθηκα”. Με το που είδα τη παράσταση, είπα μέσα μου “αυτό θέλω να κάνω”. Σα να είδα ένα δέντρο μέσα στην ομίχλη. Λες και ξεκαθάρισε κάτι μέσα μου και είδα πεντακάθαρα, αυτό που δεν είχα εντοπίσει”….  Ο Δημήτρης Λάλος στο rejected…

“Από εκεί και πέρα, με όλη την ομάδα κάναμε το θέατρο EΠΙ ΚΟΛΩΝΩ, αλλά ήταν άλλες εποχές. Βλέπω τώρα, νέους ηθοποιούς που κάνουν θέατρο και ….κάνουν θέατρο μέσα από τα social media, ποστάροντας φωτογραφίες. Εμείς τότε, κάναμε Εργαστήρι Υποκριτικής, μόνοι μας, κάπου στο Κολωνό. Ούτε που μας ήξερε κανένας…βάζαμε light box μέσα στη νύχτα, ψάχνοντας να βρούμε θέματα γύρω από την υποκριτική και ούτε που μας ένοιαζε, αν το ξέρει κάποιος.

Τώρα ζούμε τη “μάστιγα” του “είμαι ηθοποιός βγάζω μια selfie, την κοινοποιώ” και το κάνουμε όλοι μας πια-γιατί αυτή είναι η σημερινή πραγματικότητα-τότε δεν υπήρχε. Η έρευνα στο θέατρο είχε ρομαντική χροιά. Τώρα, οι φωτογραφίες κλέβουν τη ψυχή της στιγμής και θολώνει η μνήμη μας. Διότι θυμόμαστε το στιγμιότυπο μιας φωτογραφίας κι όχι το όλον μιας παράστασης».

Get your motor runnin'
Head out on the highway
Looking for adventure
In whatever comes our way
Here's what she said to me...

«Εκείνα τα χρόνια, πέρα από τα μαθήματα που κάναμε στη μέση του πουθενά, φτιάξαμε πρακτικά το θέατρο. Υπήρχαν θέματα που έπρεπε να λυθούν…τεχνικά, χειρονακτικά, από σκηνικά μέχρι θέματα φωτισμών που έπρεπε να γίνουν κι άλλα χίλια… Αυτό με κρατούσε σε μια άλλου τύπου εγρήγορση, από το να πω “ποιό ρόλο θα παίξω; Βγαίνω στο σανίδι και “τα λέω”.”

Δεν είχε σημασία αν θα είναι μικρός ή μεγάλος ο ρόλος, μα η διαδικασία του χτισίματος. Το να φτιάξεις μια παράσταση έχει και μια εργασία. Θέλει χέρια. Κυριολεκτικά. Δεν αρκεί το πνεύμα στο θέατρο, σε θέλει χειρονάκτη».

Yeah, darlin' gonna make it happen,
Take the world in a love embrace,
Fire all of your guns at once,
And explode into space.

«Αν είναι εύκολο να διατηρούνται οι θεατρικές παρέες στην επιτυχία; Η καλλιτεχνική οικογένεια που χτίζεις γύρω σου-δεν είναι αδέρφια, ούτε ξαδέρφια. Είναι κάτι ενδιάμεσο. Και μπορεί να έχεις καιρό να τους δεις, μα όταν τους συναντήσεις ξανά, η σχέση είναι ακριβώς εκεί, στο σημείο που την άφησες. Αυτό είναι η θεατρική παρέα: να είσαι σε βάθος χρόνου αλλαγμένος, μα πάντα εκεί συντονισμένος. 14 χρόνια ήμουν στο ΝΑΜΑ κι ύστερα έφτιαξα το θέατρο Tempus Verum. Δεν με κούρασε να φτιάξω τη δική μου θεατρική στέγη, γιατί δεν το είδα σαν “φτου ξανά από την αρχή”, αλλά ήταν το παρακάτω. Έχω τους συνεργάτες μου, σε αυτό το προσωπικό project, που δίχως αυτούς δεν θα μπορούσα να φτιάξω το θέατρο…τη Κρίστελ Καπερώνη, ο Γιάννης Κατσιμίχας…παιδιά «πιστά» και στη σκηνή και στη λειτουργικότητα του θεάτρου. Μα το στοίχημα παραμένει προσωπικό, γιατί αναλαμβάνω τη καλλιτεχνική και οικονομική ευθύνη».

«Ουτοπικά, στο τρίτο θέατρο που θα φτιάξω, ποιό λάθος δεν θα ξανακάνω; (γέλια) Νομίζω ότι θα έκανα ακριβώς τα ίδια πράγματα. Έχω απολαύσει τα λάθη μου. Δεν υπάρχει αρνητικό πρόσημο, με την έννοια να κάνεις κάτι και να ξεμάθεις. Κάθετι είναι μια εμπειρία που έχει κάτι να σου προσφέρει. Όταν αντιμετωπίζω μια δυσκολία, με ζορίζει, με κουράζει, μα όταν βγαίνω από αυτήν και κοιτάω πίσω, λέω πως, καλώς έγινε ότι συνέβη. Γιατί αυτό με βοήθησε να καταλάβω, “να μεγαλώσω”. Θα ήταν κρίμα να μη ξανακάνω λάθος στο “τρίτο μου θέατρο”, γιατί μια χαρά και πάλι θα μάθω».

I like smoke and lightnin',
Heavy metal thunder,
Racing with the wind,
And the feeling that I'm under.

«Με την Έλενα Μαυρίδου, στο σπίτι,  που έχει- επίσης- δικό της θεατρικό χώρο δεν ξέρω αν στις συζητήσεις στο μεσημεριανό τραπέζι, είναι ανεχτή τόση κουβέντα για θέατρο…(γέλια). Πολλές φορές, πιστεύω πως η κόρη μας, η Νικολέτα, θα νομίζει ότι όλος ο κόσμος έχει και από ένα θέατρο! Όπως μια φίλη μου στο Βερολίνο, όταν ήταν μικρή, πίστευε πως όλες οι πόλεις έχουν κι από ένα τείχος. Πέρα από τη πλάκα, είναι καλά μοιρασμένα τα πράγματα στις κουβέντες μας με την Έλενα, διότι τα δύο θέατρα είναι αυτόνομα και λειτουργούν από μόνα τους. Οπότε δεν “τα μπλέκουμε”, πέρα από το ότι στηρίζουμε ο ένας τον άλλον. Και δεν μπαίνει ο ένας “στον δρόμο” του άλλου».

«Με το “Έκτορος Κάθαρσις” που παρουσιάζω στο θέατρο από το περασμένο καλοκαίρι, ασχολούμαι εδώ και εννιά χρόνια, και είναι μια προσωπική μελέτη που δεν είχα σκοπό να παρουσιάσω, μα προέκυψε. Αυτό το κείμενο ήταν μια προσωπική ευχαρίστηση. Είχα “φάει έρωτα” με αυτό το κείμενο. Το διάβαζα ξανά και ξανά, και δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Μου ήρθε η ιδέα της “αποκάταστασης του Έκτορα” και δημιουργήθηκε αυτό το perfomance. “Δεν βάζεις χέρι” στο έπος αν δεν το γνωρίζεις καλά. Αν δεν το κατέχεις. Για μένα, το ωραίο στο “Έκτορος Κάθαρσις” δεν είναι αυτά που λέω στη παράσταση, αλλά αυτά που ξέρω ότι δεν λέω. Όλα αυτά που παραλείπω, γιατί τα ΄χω μέσα μου, θαρρώ περνάνε και στο θεατή. Δεν είναι ένα κείμενο που μου το έδωσες κάποιος και είπε “έλα παίξε αυτό”. Έγιναν ζυμώσεις στο κείμενο που λείπει, και έκαναν το ουσιαστικό στο όλον της παράστασης».

«Ταυτόχρονα, σκηνοθετώ το “Νιζίνσκι, η προφητεία της φωτιάς”. Μου είχε κολλήσει στο μυαλό, πολλά χρόνια τώρα, από όταν άκουσα ότι ένας χορευτής έπαθε σχιζοφρένεια. Μου είχε κάνει τρομερή εντύπωση. Δεν υπάρχει καν βίντεο από τον Νιζίνσκι, έγινε παγκοσμίως γνωστός δίχως βιντεοσκόπηση….πόσο σπουδαίος καλλιτέχνης! Η προσωπικότητα του χορευτή με έκανε να δοκιμάσω σκηνοθετικά να λειτουργήσω τη ψυχική ασθένεια σε πρώτο πλάνο. Πήρα ρίσκο με αυτή τη σκηνοθεσία, να λειτουργήσω πράγματα που αγνοούσα κιόλας ότι υπάρχουν…

Τί μου έμαθε η τηλεόραση το τελευταίο χρόνο; Με το “Σιωπηλό δρόμο” στο Mega Channel, αλλά και πολύ περισσότερο με το “Σασμό” στον ALPHA, έμαθα την επιβεβαίωση. Πήρα την επιβεβαίωση για την ανάγκη της τεχνικής στο επάγγελμά μας. Με την υποκριτική  και τη τεχνική στο σινεμά ασχολούμαι από το 2003. Κάθετι έχει τα “κλειδιά” του και τους κώδικές του. Η τηλεόραση μου επιβεβαίωσε πόσο απαραίτητη είναι η τεχνική στη δουλειά μας. Ξέρεις…υπάρχει και η φυσική γοητεία μπροστά στο φακό-που κάποιες φορές είναι αρκετή. Αλλά, όταν έχεις να κάνεις με μεγάλο όγκο γυρισμάτων, καθημερινά, εκεί φαίνεται αν η τεχνική που έχεις φτιάξει, αντέχει. Από τί υλικό είναι φτιαγμένη….Υπάρχει το «λουλούδι της νιότης», που κάποια στιγμή μαραίνεται. Αυτό που μένει είναι το “λουλούδι της μαστοριάς”. Πρέπει από νωρίς, να επενδύσεις στο λουλούδι της μαστοριάς κι αυτό κάποια στιγμή θα ανθίσει.

Γιατί ο ελληνικός κινηματογράφος παίρνει διακρίσεις στο εξωτερικό, και εντός χώρας έχει μια “εσωστρέφεια”; Στο ελληνικό σινεμά συμβαίνουν διάφορα παράδοξα. Ένα από αυτά, είναι το πως έχει εκπαιδευτεί το κοινό και μέχρι τώρα, από τη τηλεόραση. Με ότι εκπαιδευτείς, τέτοιες “απαιτήσεις” θα έχεις. Ευτυχώς, τα τελευταία δύο χρόνια με τις πλατφόρμες, το Cinobo, το Νetflix και τα συνδρομητικά κανάλια το κοινό παρακολουθεί και μια άλλη πλευρά κινηματογράφου. Από εκεί και πέρα, στο εξωτερικό υπάρχει βιομηχανία κινηματογράφου κι εμείς έχουμε βιοτεχνία κινηματογράφου. Στην Ελλάδα, γίνεται σινεμά, φέρνοντας ότι έχουμε από το σπίτι, λίγο να βοηθήσει ο μπαμπάς…αυτή η “οικογενειακή συνθήκη” δεν είναι κακή, αλλά και δεν δίνει την ακρίβεια του επαγγελματία. Βέβαια, υπάρχουν και παραγωγές που όλοι είναι επαγγελματίες, ξέρουν πολύ καλά τη δουλειά τους, αλλά εκεί…αν το κοινό έχει δύο ταινίες “μεσαίου επιπέδου”, χάνει την εμπιστοσύνη του, στους Έλληνες δημιουργούς. Έτσι λοιπόν, όταν πάει στο σινεμά και σε μια αίθουσα παίζει ελληνική ταινία και στην άλλη ο Spiderman,  σου λέει “θα πάω στο δεύτερο, για να είμαι σίγουρος ότι τα λεφτά μου δεν θα πάνε χαμένα”»….

Like a true nature's child,
We were born,
Born to be wild.
We can climb so high,
I never wanna die,
Born to be wild...

«Η κόρη μου, τελευταία, μου “δίδαξε” ότι ο προφορικός λόγος συχνά είναι πιο σπουδαίος από το γραπτό. Όσο μεγαλώνει η κόρη μου, η Νικολέτα, κι εγώ μελετώ θεατρικά έργα και το έπος αυτά τα χρόνια, εκείνη μαθαίνει μια γλώσσα που ακόμα δεν την έχει δει γραμμένη, με συγκινεί. Πρώτα μάθαμε να ακούμε τις λέξεις, κι ύστερα πως γράφονται κάπως….Είναι μια λεπτή αίσθηση που αν τη καλοσκεφτείς, για εμάς τους ηθοποιούς είναι πολύ σημαντική. Παίρνουμε ένα κείμενο στα χέρια που είναι δευτερεύον «γεγονός» και πρέπει και πάλι να το μετατρέψουμε σε πρωτεύον….σε προφορικό λόγο! Την ακούω όταν μιλάει, που ακόμα είναι μικρή, και μιλάει σαν να γνωρίζει…κι ακόμα δεν έμαθε να γράφει….

Στη πατρίδα μου, τη Κρανιά πήγα το καλοκαίρι, τελευταία φορά…η φυσική αγριάδα, είναι που την κάνει ξεχωριστή στα μάτια μου. Είναι “σκληρός” τόπος, γι αυτό τη λένε και “Ξεροκρανιά”, με αυτά τα «φαλακρά» βουνά στη Θεσσαλία, που είναι τόσο όμορφα, όσο άγρια. Εκεί, στη μέση του πουθενά, βλέπεις άξαφνα, ένα μικρό δάσος. Η ιδιομορφία του εδάφους, θαρρώ, αντικατοπτρίζει και την εσωτερική μας ψυχική κατάσταση….Έχεις πάει στη Κρανιά;»

  • Ο Δημήτρης Λάλος σκηνοθετεί τη θεατρική παράσταση “Νιζίνσκι, η προφητεία της φωτιάς” που παρουσιάζεται στο θέατρο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ της Θεσσαλονίκης, 18 και 19 Φεβρουαρίου και κάθε Δευτερότριτο, στο Tempus Verum της Αθήνας. Ο Δημήτρης παίζει στο “Έκτορος Κάθαρσις” που πραγματοποιείται στο Tempus Verum, στο Γκάζι. Τέλος, πρωταγωνιστεί στη τηλεοπτική σειρά “Σασμός” και στην ταινία “Αγέλη Προβάτων”.